Tekst dostępny również w języku:
8 lutego 2020 roku w Częstochowie odbędzie się podsumowanie akcji „Wyprawka i zabawka dla polskiego Orlęcia w Kazachstanie”. Patronat nad akcją objął portal Magna Polonia. Podjęcie tematyki losów naszych rodaków oczekujących na powrót do kraju kieruje nasze spojrzenie na historię, której koleje spowodowały obecną sytuację, że w tym kraju znajduje się tak wielu Polaków.
Kazachstan, szczególnie w czasie II wojny światowej, stanowił jeden z celów wywózek polskich obywateli przez sowiecki aparat represji. Jednak obecność Polaków na tym terenie sięga czasów wcześniejszych, w dużej mierze związanych z polityką rosyjskiego zaborcy.
Kiedy Polska wywalczyła suwerenność i niepodległość, do kraju z terenów Związku Sowieckiego zaczęli ściągać liczni Polacy, często urodzeni daleko od Ojczyzny czuli potrzebę powrotu, aby wspólnie odbudowywać zniszczoną przez zawieruchę I wojny światowej Rzeczpospolitą. Wśród tego grona znalazli się również Ci, którzy po zdradzieckim ataku Niemiec na Polskę 1939 w roku, walczyli o wolność w Polskich Siłach Powietrznych na Zachodzie.
Jednym z nich był Piotr Władysław Kuryłłowicz, urodzony 3 stycznia 1920 roku w górach Ałłaj (200 km od miasta Semej). W roku 1922 przyjechał do Polski, gdzie zamieszkał najpierw w Grodnie, a następnie w Suwałkach. W roku 1930 wstąpił do gimnazjum, które ukończył w 1938 roku. Po kursie szybowcowym w Ustianowej zameldował się na dywizyjny kurs piechoty przy 76 pułku piechoty w Grodnie. 3 stycznia 1936 roku rozpoczął szkołę w Dęblinie. Po kampanii polskiej w 1939 roku przez Rumunię dotarł do Francji, skąd w lutym 1940 roku przedostał się do Wielkiej Brytanii. Dnia 4 sierpnia 1941 roku został przydzielony do 317 duwizjonu myśliwskiego1. Po wojnie wyjechał do Kanady. Dwukrotnie odznaczony Krzyżem Walecznych2.
Kolejnym lotnikiem w tej grupie był Józef Tomasz Rzyski. Urodził się 6 sierpnia 1917 roku w miejscowości Uralsk (1743 km od Astany). W czasie wojny walczył w stopniu porucznika jako pilot w dywizjonach myśliwskich 303 i 302. Dwukrotnie odznaczony Krzyżem Walecznych. Na swoim koncie miał zaliczone 1 samolot wroga zniszczony prawdopodobnie3. Po wojnie wyjechał do Brazylii, gdzie zmarł 16 stycznia 1976 roku w San Paulo4.
Ostatnim Polakiem, który choć urodzony w dalekim Kazachstanie, miał biało-czerwone serce to Aleksander Paleolog. Urodził się 12 grudnia 1922 roku w miejscowości Ałma-Ata (1211 km od Astany). W czasie II wojny światowej, jako plutonowy Polskich Sił Powietrznych na Zachodzie, pełnił obowiązki fotografa. Zmarł 2008 roku w miejscowości Cheshire w Wielkiej Brytanii5.
Powyższe przykłady ukazują, że przyszłe polskie elity możemy tworzyć przy pomocy Polakow pragnących wrócić do Ojczyzny, z której ich przodkowie zostali w okrutny sposób wyrwani. Niech osoby o biało-czerwonym sercu budują przyszłość Polski.
Tekst dostępny również w języku:
Krzysztof Żabierek
1 https://sikorskimuseum-my.sharepoint.com/personal/admin_sikorskimuseum_onmicrosoft_com/Documents/web_files/LOT/AV5547I.pdf?&originalPath=aHR0cHM6Ly9zaWtvcnNraW11c2V1bS1teS5zaGFyZXBvaW50LmNvbS86YjovZy9wZXJzb25hbC9hZG1pbl9zaWtvcnNraW11c2V1bV9vbm1pY3Jvc29mdF9jb20vRWVjZjBEbkRPYjFIcVZqR0pZNDNyRmtCaDhiaVhIY0ZPNGcyUFdDb1RjdE1YZz9ydGltZT1pdG5fdEhDbTEwZw aktualizacja 31.01.2020 r.
2 https://listakrzystka.pl/kuryllowicz-piotr-wladyslaw/ aktualizacja 31.10.2020 r.
4 https://listakrzystka.pl/rzyski-tomasz/ aktualizacja 31.01.2020 r.
5 https://listakrzystka.pl/paleolog-aleksander/ aktualizacja 31.01.2020 r.
Wspieraj niezależne wydawnictwo:
Podoba Ci się to co robimy? Wesprzyj projekt Magna Polonia!
