W kolejnej odsłonie, ukazującej historię poległych marynarzy polskich w czasie II wojny światowej, pragniemy dla Państwa przybliżyć marynarzy pochodzących z województwa wileńskiego II RP.
Pierwszym Wilnianinem, który zginął w czasie swojej służby w polskiej Marynarce Wojennej na Zachodzie był kmdor-ppor Michał Ludwik Gierżod. Urodził się 25 sierpnia 1899 roku. W czasie II wojny światowej pełnił służbę na ORP Garland. Okręt ten brał udział w akcjach konwojowych na zachodnich podejściach do Wysp Brytyjskich. W czasie wypełniania swojego zadania w dniu 15 listopada 1940 roku dostał się w rejon silnego sztormu. Skutkiem tego była śmierć dwóch marynarzy, którzy zostali zmyci przez falę. W tym gronie znalazł się I oficer mechanik komandor podporucznik Michał Gierżod.
Kolejni marynarze pochodzący z terenów powiatu wileńskiego ponieśli śmierć na jednym okręcie –mianowicie ORP Orkan. Okręt ten został przekazany polskiej marynarce wojennej w listopadzie 1942 roku. Prawie połowa nowo obsadzonego polskiego okrętu nigdy wcześniej nie miała doświadczenia morskiego, co przełożyło się na przedłużenie okresu przygotowania do działań bojowych. Pomimo tego już od stycznia 1943 roku wszedł on w skład okrętów eskorty płynących do Murmańska. W czasie jednego ze swoich zadań 8 października 1943 roku, podczas konwojowania kolejnego transportu, okręt został zatopiony przez niemiecki okręt podwodny. Uderzenie torpedy doprowadziło do wybuchu amunicji i zbiorników paliwa, co było skutkiem śmierci większości załogi. Wśród polskiego personelu poległo łącznie 178 marynarzy. W tym gronie znalazła się również czwórka pochodząca z województwa wileńskiego. Z samego Wilna zginął wówczas marynarz Borys Szat. Urodził się 19 lipca 1920 roku. Kolejnymi ofiarami tego zatonięcia był urodzony 14 grudnia 1919 roku w miejscowości Grotki mat Arnold Łapin, pochodzący z miejscowości Mołodeczno starszy marynarz Benjamin Horbaczewski urodzony 13 listopada 1915 roku oraz pochodzący z miejscowości Szumsk marynarz Antoni Tomaszewicz, urodzony 13 listopada 1921 roku.
Kolejne odsłony wkładu, jaki Polacy pochodzący ze wschodnich województw II Rzeczypospolitej włożyli w rozwój polskiej Marynarki Wojennej, aż do ofiary z własnego życia, raz jeszcze stanowić mogą o niemożliwej do zatarcia i wymazania historii rozwoju na terenach odebranych Polsce w wyniku konferencji jałtańskiej żywego ducha polskości, który potrafił kształtować w młodym pokoleniu wartości, jakie towarzyszyły im przez całe życie, zamykające się w słowach: Bóg–Honor-Ojczyzna.
Krzysztof Żabierek
Wspieraj niezależne wydawnictwo:
Podoba Ci się to co robimy? Wesprzyj projekt Magna Polonia!
