Powoli staje się tradycją, że zielonogórscy leśnicy przy okazji rewizji planów urządzenia lasu inicjują powiększenie któregoś z rezerwatów przyrody. Po „Mierkowskich Suchych Borach” i „Nad Młyńską Strugą” w tym roku przyszedł czas na „Bukową Górę”.
Prace urządzeniowe pozwalają na dokładniejsze przyjrzenie się granicom rezerwatów i ich bezpośredniego otoczenia pod kątem walorów przyrodniczych. Gdy poza istniejącymi granicami rezerwatu zostaną zauważone cenne rośliny, podejmowane są działania zmierzające do powiększenia obszarów objętych ochroną. Tak stało się i tym razem.
Rzeka Odra, przepływająca przez obszar RDLP w Zielonej Górze, w dwóch miejscach ociera się o wysokie moreny czołowe ukształtowane w okresie ostatniego zlodowacenia. Są to okolice Gostchorza koło Krosna Odrzańskiego oraz Bobrownik koło Nowej Soli. Takie położenie doliny rzecznej sprawiło, że w przeszłości (obecnie już zdecydowanie rzadziej) dochodziło do podmywania przez rzekę morenowej skarpy i obrywania się jej fragmentów. W obu tych położeniach spadki skarp osiągają nawet 50 proc., a takie warunki stanowią specyficzne siedlisko dla kształtujących się tu rzadkich fitocenoz, czyli zbiorowisk roślinnych o określonej strukturze, które wyodrębniają się stanowiąc niepowtarzalne zjawisko przyrodnicze.
Zbiorowiska te są mało zniekształcone, gdyż w takich warunkach praktycznie nie ma możliwości prowadzenia gospodarki leśnej. W okolicach Gostchorza występują m.in. niewielkie płaty ciepłolubnych dąbrów, które przypominają kserotermiczną dąbrowę Quercetum pubescenti-petraeae, znaną z okolic Bielinka. Również koło Bobrownik stwierdzono podobne gatunki roślin ciepłolubnych, m.in. rzadkiego ciemiężyka białokwiatowego (Vincetoxicum hirundinaria), jednak tutaj dominującym drzewem porastającym skarpy jest buk.
Rezerwat „Bukowa Góra” obejmujący prawie 9 ha stromej skarpy nadodrzańskiej, położonej w okolicach Bobrownik, został ustanowiony już w 1954 r., jest to najstarszy powojenny leśny rezerwat w lubuskiem. W późniejszych latach powierzchnia rezerwatu została zwiększona o 1,8 ha.
Następnie, w 2018 r. podczas prac nad projektem planu urządzenia lasu Nadleśnictwo Przytok zaproponowało objęcie ochroną rezerwatową dalszej części skarpy, by przedłużyć wąski pas rezerwatu w kierunku północnym. Pracownicy zielonogórskiej dyrekcji LP dostrzegły możliwość włączenia do rezerwatu także leżących u podstawy skarpy cennych łęgów wiązowych i olszowych. Po ich włączeniu rezerwat mógłby mieć nawet 70 ha.
Jednak podczas przeprowadzonych w terenie konsultacji z udziałem przedstawicieli Ruchu Miejskiego Zielona Góra, Gminy Otyń oraz Koła łowieckiego „Ryś”, ze względu na brak przychylności ze strony gminy i miejscowych myśliwych Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Gorzowie Wielkopolskim zdecydował się na przyjęcie wariantu kompromisowego. Ostatecznie powierzchnia rezerwatu zwiększyła się do ponad 29 ha co oznacza, że zwiększyła się trzykrotnie. Zarządzenie RDOŚ zatwierdzające nowe granice rezerwatu przyrody „Bukowa Góra” zostało ogłoszone 19 listopada 2020 r. w Dzienniku Urzędowym Województwa Lubuskiego.
Rezerwat, który położony jest niedaleko Zielonej Góry i Nowej Soli, wart jest odwiedzenia nie tylko ze względu na walory fitosocjologiczne, czy występujące okazałe stare drzewa, ale także niesamowite formy geologiczne: strome skarpy, wyżłobione przez cieki jary oraz obrywy i osuwiska.
Rezerwat najlepiej jest zwiedzać idąc wzdłuż skarpy, po jej szczycie. Wówczas można podziwiać, oprócz już wymienionych atrakcji, również wspaniałe widoki na dolinę Odry, nie ingerując przy tym w sam teren rezerwatu.
Dla osób zainteresowanych archeologią są jeszcze dodatkowe atrakcje. Do rezerwatu przylegają dwa cenne obiekty archeologiczne wpisane do rejestru zabytków – okazałe cmentarzysko kurhanowe łużyckich pól popielnicowych z epoki brązu i cyplowe średniowieczne grodzisko ze śladami osady z okresu halsztackiego oraz pierwotnego grodziska z okresu łużyckich pól popielnicowych.
/lasy.gov.pl, fot. Ewelina Fabiańczyk/
Wspieraj niezależne wydawnictwo:
Podoba Ci się to co robimy? Wesprzyj projekt Magna Polonia!
