Po niemal sześciu tygodniach bojów ulicznych dobiegły końca walki o Kandahar. Dzisiejszej nocy Talibowie zdobyli też miasto Pol-e Alam, stolicę prowincji Logar, na wschodzie kraju. Rano z kolei złamali ostatnie punkty oporu w mieście Kalat, stolicy prowincji Zabol. Tak więc już szesnaście stolic prowincji w całości jest w rękach Talibów.
Leżący na południu kraju Kandahar to drugie, a według niektórych źródeł trzecie, co do wielkości miasto Afganistanu. Dla Talibów zdobycie Kandaharu to wielkie wydarzenie. To tam przed laty zrodził się ich ruch. Nic dziwnego, że na powiązanych z nimi stronach internetowych zapanowała dziś wielka euforia.
#Kandahar liberated pic.twitter.com/qjM9kJUZJw
— Tariq Ghazniwal (@TGhazniwal) August 13, 2021
Podkreślają oni, że mieszkańcy miasta, wśród których zdecydowanie dominują Pasztunowie, radośnie witają “wyzwolicieli”. Podkreślmy, że południe i wschód Afganistanu zamieszkują przede wszystkim właśnie Pasztunowie, z których wywodzi się większość Talibów.
People welcome Taliban in Kandahar city. pic.twitter.com/vvRExZ0bqp
— Tariq Ghazniwal (@TGhazniwal) August 13, 2021
A tak wczoraj próbowała wyrwać się z miasta kolumna afgańskich sił rządowych. Nie wiemy, czy próba ta uwieńczona została powodzeniem:
کندهار کي د عسکرو تېښه pic.twitter.com/DVNSX9DrZJ
— Tariq Mashal (طارق مشعل) (@Kh_ghazniwal) August 12, 2021
Dzisiejszej nocy Talibowie zajęli też miasto Pol-e Alam, stolcę prowincji Logar, na wschodzie kraju, również zamieszkałej w większości przez Pasztunów.
طالبانو د لوګر مرکز پل علم ښار فتح کړ.
— Tariq Ghazniwal (@TGhazniwal) August 13, 2021
Rano z kolei złamali ostatnie punkty oporu w mieście Kalat, stolicy prowincji Zabol.
people waiting for Taliban in main square of Qalat capital city… pic.twitter.com/WlAYyK2XR8
— Tariq Ghazniwal (@TGhazniwal) August 13, 2021
Do lipca Talibowie koncentrowali się na “oczyszczaniu” z sił rządowych terenów wiejskich oraz małych miasteczek, zasadniczo (z drobnymi wyjątkami) “oszczędzając” stolice prowincji. Później przyszedł jednak czas i na nie… W szczególności udało się Talibom przejąć, poza terenami pasztuńskimi, terytoria zamieszkałe przez Tadżyków, a częściowo także przez Uzbeków.
Wedle stanu na koniec lipca, poza stolicami prowincji i mniejszymi izolowanymi punktami, w rękach sił rządowych wciąż jeszcze znajdował się stosunkowo duży obszar w centralnej części kraju (na zachód od Kabulu), łączący się z Kabulem oraz nieco mniejszą enklawą na północ od stolicy Afganistanu. Są to tereny zamieszkałe w większości przez Pasztunów i Hazarów, przy czym ci pierwsi w większości identyfikują się z Talibami, a tym drugim zasadniczo nie jest po drodze ani z Talibami, ani z rządem w Kabulu. Także na południe i na wschód od Kabulu, przy granicy z Pakistanem, istniały niewielkie enklawy kontrolowane przez siły rządowe, przy czym w tym przypadku chodzi o terytoria pasztuńskie.
Istotne znaczenie operacyjne mogły mieć pozostające poza kontrolą Talibów spore fragmenty leżących na północy kraju prowincji Samangan, Balch i Dżozdżan, zamieszkałych w większości przez Turków (Uzbeków i Turkmenów), zwłaszcza w kontekście obsadzenia przez wojska tureckie lotniska w Kabulu. O ile bowiem – co zostało już wspomniane – pozostałe państwa NATO w obliczu rosnącej siły Talibów zdecydowały się wycofać swe wojska z Afganistanu, o tyle Turcja postanowiła swój kontyngent tam pozostawić.
Przypomnijmy, że Afganistan podzielony jest na 34 prowincje. W pierwszych dniach sierpnia Talibowie przejęli niemal pełną kontrolę nad miastem Laszkargah, stolicą prowincji Helmand, gdzie siły rządowe utrzymywały się już tylko w kilku izolowanych i broniących się w okrążeniu punktach. Już wcześniej Talibowie zajęli znaczne części Heratu, Kandaharu i Ghazni.
5 sierpnia Talibowie opanowali spore fragmenty miasta Kalat (stolicy prowincji Zabol, w południowo-wschodniej części kraju). W tym samym czasie przypuścili oni szturm na Zarandż, stolicę prowincji Nimroz, w południowo-zachodniej części kraju, które zdobyli 6 sierpnia. Była to pierwsza stolica prowincji, która w całości znalazła się w ich władaniu.
***
Tymczasem wróćmy do tematu wspomnianych już miejscowych Turków. Otóż w Afganistanie mieszkają liczne społeczności tureckie – składają się na nie Uzbecy (ok. 3 milionów), Turkmeni (ok. 1 mln) i Kirgizi (kilkaset tysięcy). W północnej części Afganistanu, wzdłuż granicy z Turkmenistanem i Uzbekistanem, Turcy stanowią miejscami zdecydowaną większość ludności.
Niekwestionowanym przywódcą afgańskich Turków jest były wiceprezydent Afganistanu marsz. Abdul Raszid Dostum, który w przeszłości wykonywał różne wolty. Wcale nie jest niemożliwe, że mógłby on dogadać się z Talibami, ale na razie Talibowie zdają się nie brać tego pod uwagę. W tych okolicznościach zapowiedział on utworzenie niepodległego Południowego Turkiestanu, który miałby obejmować tereny, na których Uzbecy i Turkmeni stanowią większość ludności.
Afganistan’da Raşid Dostum liderliğindeki Türkler, Taliban’ın kendi bölgelerine saldırması halinde bağımsız Güney Türkistan Cumhuriyetini ilan edeceklerini duyurdular. pic.twitter.com/YGXAoWSVWJ
— Hasan Tahsin (@TahsinnHasan) July 10, 2021
Obecnie mianowany w maju 2020 roku marszałkiem “Generał Dostum” odgrywa kluczową rolę w siłach zbrojnych podległych rządowi w Kabulu. Ich los zdaje się być jednak przesądzony. Zresztą znaczna część terytoriów zamieszkałych przez Uzbeków i Turkmenów znajduje się obecnie pod kontrolą Talibów. W połowie lipca podjęli oni natarcie na stolicę prowincji Dżozdżan i zarazem nieformalną stolicę Południowego Turkiestanu, czyli miasto Szebergan.
Po początkowych sukcesach natarcie utknęło, ale 4 sierpnia zostało wznowione, przy czym Talibowie równocześnie z natarciem na stolicę prowincji Dżozdżan ruszyli na Sar-e Pol, stolicę prowincji o tej samej nazwie….
Mapa: aktualna sytuacja w Afganistanie, walki o Herat, Kandahar i Laszkargah
W Sar-e Pol Talibowie prowadzili natarcie na czterech kierunkach, sukcesywnie zbliżając się do centrum, miasta…
Z kolei w stolicy prowincji Dżozdżan Talibowie przełamali obronę i w szybkim tempie dotarli do centrum miasta…
Khair Khanah and Arab Khanah under #Taliban control. Air strikes targeted city’s center. Reports of #USA participation #Jawzjan #Afghanistan pic.twitter.com/qnXUxUfpbV
— Dr. Drexluddin Khan Spiveyzai Kayani (Drexy Baba) (@RisboLensky) August 6, 2021
6 sierpnia zdobyli oni między innymi Pałac Dstuma, czym nie omieszkali się szybko pochwalić, zamieszczając w internecie szereg filmikóq:
همدا اوس طالبان شبرغان کي،دوستم کابل کي. pic.twitter.com/gCq4d3uBkw
— Mansoor Sahil (@Mansoor80203813) August 6, 2021
W tym momencie tureckie milicje wciąż jeszcze broniły się w budynku władz prowincji i w komendzie policji, a także w szeregu innych obiektach, ale – jak poinformowali Talibowie – wkrótce i one zostały przez nich zdobyte. Tureckie milicje, dowodzone przez Jara Mohammada, syna marszałka Dostuma, miały wycofać się z miasta…
#BREAKING :Moments ago, the police headquarters in Sheberghan city, the capital of Jawzjan province, was completely conquered by #Taliban. pic.twitter.com/acP0tmdmof
— Tariq Ghazniwal (@TGhazniwal) August 6, 2021
Wkrótce jednak stało się jasne, że te doniesienia te okazały się przedwczesne. Zarówno komenda policji, jak i siedziba władz prowincji, a także więzienie i wiele innych obiektów w mieście wciąż były w rękach tureckich milicji. Co więcej te oddziały, które wycofały się z miasta, otrzymawszy posiłki i przegrupowawszy się, ponownie wstąpiły w bój. W rezultacie udało im się wyprzeć oddziały Talibów z centrum miasta.
Police HQ is in hands of SOF’s who were sent from #Kabul https://t.co/4jHRvwRsVP
— Dr. Drexluddin Khan Spiveyzai Kayani (Drexy Baba) (@RisboLensky) August 6, 2021
Rano, 7 sierpnia Talibowie podjęli kolejne natarcie, które uwieńczone zostało powodzeniem. Oddziały syna marsz. Dostuma zmuszone zostały do wycofania się z miasta. Wspomniane uprzednio budynki znalazły się w rękach Talibów, na dowód czego zamieścili oni w internecie liczne zdjęcia i filmy…
#BREAKING :#Taliban have broken the prison in Sheberghan, the capital of #Jawzjan province, all prisoners have released. pic.twitter.com/XcLIvMZHyo
— Tariq Ghazniwal (@TGhazniwal) August 7, 2021
Taliban captured Gen Dostam’s spatial forces Unit in Shabrghan city pic.twitter.com/lEBym89V1a
— Tariq Ghazniwal (@TGhazniwal) August 7, 2021
Taliban in governor office of Jawzjan in Center of Shabrghan city … pic.twitter.com/nQWfn9dscP
— Tariq Ghazniwal (@TGhazniwal) August 7, 2021
$UPDATE: Taliban captured police headquarter of #Shabrghan city of Jozjan pic.twitter.com/S7TmTVdCwR
— Tariq Ghazniwal (@TGhazniwal) August 7, 2021
Taliban captured vehicle of Gen Dosm son Yar Muhammad Dostm … pic.twitter.com/sRR8ZgHNTj
— Tariq Ghazniwal (@TGhazniwal) August 7, 2021
Po zdobyciu stolicy prowincji Dżozdżan Talibowie przejęli kontrolę nad centrum dystryktu Khaja Dokuh, w tejże prowincji. Żołnierze broniący tego dystryktu wycofali się.
Rano, 8 sierpnia Talibowie poinformowali, że walki o Sar-e-Pol zakończyły się zdobyciem przez nich całego miasta.
#BreakingNews : Saripul capital conquered by #Taliban. pic.twitter.com/0JBetT848A
— Tariq Ghazniwal (@TGhazniwal) August 8, 2021
Police headquarter of Sar-e-Pul pic.twitter.com/VSLdEgrE6n
— Tariq Ghazniwal (@TGhazniwal) August 8, 2021
Już wcześniej, mianowicie 7 sierpnia Talibowie rozpoczęli natarcie na miasto Kunduz, kolejną stolicę prowincji na północy Afganistanu. 8 sierpnia, rano pojawiła się informacja, że miasto zostało przez nich zdobyte.
#Taliban entered #Kunduz center #Afghanistan pic.twitter.com/CgsuBTuVkb
— Dr. Drexluddin Khan Spiveyzai Kayani (Drexy Baba) (@RisboLensky) August 8, 2021
City itself was captured by #Taliban Only airport is in ANA hands #Afghanistan pic.twitter.com/Jtvl9rEpca
— Dr. Drexluddin Khan Spiveyzai Kayani (Drexy Baba) (@RisboLensky) August 8, 2021
Równocześnie ruszyło natarcie na Talokan, stolicę prowincji Tachar. Talibowie rozpoczęli atak 8 sierpnia nad ranem. Szybko przerwali linię obrony, zmuszając siły rządowe do wycofania się do centrum miasta, gdzie próbowały one stawiać opór, walcząc w okrążeniu…
#Takhar capital semi deserted. ANA forces concentrated in city’s center #Afghanistan pic.twitter.com/PHXZ3VS47b
— Dr. Drexluddin Khan Spiveyzai Kayani (Drexy Baba) (@RisboLensky) August 8, 2021
Ale i tu walki nie trwały długo. Wkrótce całe miasto znalazła się pod kontrolą mudżahedinów. Była to już piąta stolica prowincji w pełni kontrolowana przez siły Talibów.
#BreakingNews : #Taliban conquered #Taloqan capital city of #Takhar prvoince… pic.twitter.com/gu73jmHoyv
— Tariq Ghazniwal (@TGhazniwal) August 8, 2021
Dodajmy, że sporej części broniących się w okrążeniu żołnierzy afgańskich sił rządowych udało się przebić przez pierścień okrążenia i wydostać w ten sposób z miasta. Większość z nich potem jednak zdezerterowała, a część nawet przyłączyła się do Talibów…
Po zdobyciu miast Szebergan, Kunduz, Sar-e Pol i Talokan Talibowie uderzyli na trzy kolejne stolice prowincji na północy Afganistanu, by w ten sposób ostatecznie zamknąć temat Południowego Turkiestanu.
W XII wieku Mazar-i Szarif stało się stolicą tureckiego imperium, rozciągającego się między miastem Herat a masywem Hindukuszu i po rzekę Amu-daria na północy, zniszczonego w czasie najazdu Czyngis-chana około 1220 roku. https://t.co/ABO9YpNwRa
— Wojciech Kempa (@wojciech_kempa) August 9, 2021
/
9 sierpnia praktycznie bez walki Talibowie zajęli miasto Ajbak, stolicę prowincji Samangan. Następnego dnia po ciężkich walkach zdobyli oni miasto Pol-e Chomri (stolicą prowincji Baghlan). W toku jest operacja mająca na celu przejęcie kontroli nad Mazar-i Szarif (stolicą prowincji Balch).
Video from #Samangan capital #Afghanistan pic.twitter.com/Bg9co3K5v7
— Dr. Drexluddin Khan Spiveyzai Kayani (Drexy Baba) (@RisboLensky) August 9, 2021
Tymczasem zanim jeszcze dobiegły końca wali o Pol-e Chomri, Talibowie ruszyli na stolicę prowincji Farah, na zachodzie kraju, nad którą po zaciętym boju również przejęli kontrolę…
#IEA technical in #Farah via @TGhazniwal #Afghanistan pic.twitter.com/dqUVeg2LK3
— Dr. Drexluddin Khan Spiveyzai Kayani (Drexy Baba) (@RisboLensky) August 10, 2021
A w nocy zdobyli miasto Fajzabad, stolicę zamieszkałej w większości przez Tadżyków prowincji Badachszan, w północno-wschodniej części kraju…
W kolejnych dwóch dniach Talibowie zdobyli trzy porty lotnicze – Kunduz, Farah i Szebergen, które po zdobyciu pobliskich stolic prowincji wciąż pozostawały w rękach sił rządowych, mając silne garnizony. Talibowie mieli przy tej okazji wziąć do niewoli tysiące żołnierzy i policjantów oraz zdobyć ogromną ilość broni i sprzętu wojskowego, w tym pojazdy pancerne i sprzęt lotniczy.
W ręce Talibów wpadła ogromna ilość broni i sprzętu, w tym także pojazdy pancerne oraz… sprzęt lotniczy.https://t.co/6UuEdeJcKw
— Wojciech Kempa (@wojciech_kempa) August 11, 2021
W nocy 11/12 sierpnia Talibowie zdobyli miasto Ghazni…
د غزني ولايت بالاحصار هم فتح شو pic.twitter.com/kGEmrsRio3
— Tariq Ghazniwal (@TGhazniwal) August 12, 2021
Przez długi czas to polscy żołnierze byli odpowiedzialni za bezpieczeństwo w prowincji Ghazni. 9 maja 2013 nastąpiło oficjalne przekazanie odpowiedzialności za prowincję afgańskim siłom rządowym. Przegrupowanie kontyngentu z prowincji Ghazni do Camp White Eagle w Bagram zakończył się formalnie 28 kwietnia 2014 roku.
W okresie do końca czerwca br., prowincja Ghazni, za którą niegdyś odpowiadali polscy żołnierze, niemal w całości znalazła się pod kontrolą Talibów. Nieliczne punkty oporu, które ostały się w rękach sił rządowych, były okrążone szczelnym pierścieniem i ich kapitulacja była tylko kwestią czasu.
Siły rządowe wciąż utrzymywały się w stolicy prowincji, obsadzając do wczoraj kluczowe punkty, takie jak siedziba władz prowincji, komenda policji, więzienie, bazy wojskowe i fort. Ich opór został złamany dzisiejszej nocy.
#الله_أكبر
قوات #الإمارة_الإسلامية تسيطر على مدينة #غزني بكافة ملحقاتها.
الفيديو من وسط المدينة أمام مقر الولاية. pic.twitter.com/9mutq9byLV— الإمارة الإسلامية (@alemara_ar) August 12, 2021
Talibowie twierdzą, że siły rządowe w nocnych walkach poniosły ogromne straty. Wielu żołnierzy zostało zabitych, wielu dostało się do niewoli. W ręce Talibów wpadła ogromna ilość broni i sprzętu, przy czym brak jest szczegółowych informacji na ten temat.
#عاجل
دالفتح عملیاتوپه ګړندی بهیرکي د #غزني ولایت امنیه قومندانۍ ، محبس، دریمه حوزه کلابیرګیټ او زیات شمیر پوستې په ټولیزه توګه فتح شول لسګونه عسکرووژل شول ګڼ شمیر وسلي وسائط او نظامي تجهیزات دمجاهدینو لاس ته ورغلي او مجاهدین دپر مختګ په حال کې دي pic.twitter.com/37gixTVszM— Tariq Ghazniwal (@TGhazniwal) August 12, 2021
W ciąga dnia dopełnił się los oddziałów rządowych broniących się w miastach Herat i Kala-je Nau…
Herat to trzecie co do wielkości miasto Afganistanu, choć niektóre źródła podają, że nawet drugie. Po miesiącu walk Talibowie złamali opór broniących się tu sił rządowych. Obecnie całe miasto jest już w rękach Talibów.
د هرات ارګ د طالبانو په ولکه کي . pic.twitter.com/OmIrpqzdhC
— Mashal Afghan (@Tariq__mashal) August 12, 2021
#Herat: Commander Ismail Khan fled from Herat city pic.twitter.com/GNVcFUD8S9
— Tariq Ghazniwal (@TGhazniwal) August 12, 2021
Niemal równocześnie podano informację, że dobiegły końca walki o Kala-je Nau, stolicę prowincji Badghis.
#بادغيسهم فتح شوه pic.twitter.com/SZroR0K1rk
— Tariq Ghazniwal (@TGhazniwal) August 12, 2021
Wieczorem dobiegły końca walki o miasto Laszkargah, stolicę prowincji Helmand. W sumie więc Talibowie tego dnia zakończyli zwycięsko walki o cztery stolice prowincji, a łącznie w całości w ich posiadaniu znalazło się ich już trzynaście.
Kabul regime’s troops surrendered to Taliban pic.twitter.com/0WUSLU7nt5
— Tariq Ghazniwal (@TGhazniwal) August 12, 2021
Wojciech Kempa
Podoba Ci się to co robimy? Wesprzyj projekt Magna Polonia!