Felietony

Polacy z Białorusi porządkowali polskie cmentarze

Podoba Ci się to co robimy? Wesprzyj projekt Magna Polonia!

Prace porządkowe na polskich kwaterach wojennych w Miadziole i Nowosiołkach przeprowadzili w minioną sobotę, 24 czerwca, wspólnie z pracownikami Ambasady RP w Mińsku członkowie Grupy Wolontariuszy im. Marszałka Józefa Piłsudskiego.

Grupa Wolontariuszy im. Marszałka Józefa Piłsudskiego działa w obwodach mińskim i witebskim, a jej członkowie są stałymi partnerami polskich dyplomatów z Mińska w zakresie opieki nad rozsianymi po mińskim okręgu konsularnym polskimi nekropoliami i innymi miejscami polskiej pamięci narodowej.

Największym problemem mińskiego okręgu konsularnego, obejmującego teren obwodów mińskiego, witebskiego, mohylewskiego i homelskiego, jest to, że wiele rozsianych po jego terenie cmentarzy polskich znajduje się w nieistniejących już wsiach i chutorach i w znacznej odległości od większych miejscowości, w których istnieją oddziały Związku Polaków na Białorusi, bądź innych polskich organizacji.

W tej sytuacji pracownicy Wydziału Konsularnego RP w Mińsku co jakiś czas w dniach wolnych od codziennych obowiązków służbowych organizują wyjazdy pracowników konsulatu na cmentarze polskie w celu ich sprzątania i renowacji. W ostatnich latach stałymi partnerami polskich konsulów z Mińska podczas wypraw na cmentarze są członkowie Grupy Wolontariuszy im. Marszałka Józefa Piłsudskiego, mający duże doświadczenie w renowacji polskich cmentarzy wojennych na terenie mińskiego okręgu konsularnego.

W sobotę, 24 czerwca, odbyła się kolejna wspólna wyprawa dyplomatów i wolontariuszy na rzadko odwiedzane cmentarze polskie. Spotkali się rano w położonym w krainie jezior naroczańskich Miadziole, gdzie na miejscowym cmentarzu znajduje się kwatera polskich żołnierzy 1920 roku oraz pomnik 15-lecia Niepodległości Polski z 1933 roku.

Pochówek ten, przy wsparciu finansowym Wydziału Konsularnego Ambasady RP w Mińsku, podnieśli w 2014 roku z ruin i przywrócili mu godny wygląd działacze Oddziału ZPB w Mińsku.

Wówczas przy pomocy wynajętego dźwigu udało się podnieść i scalić wysadzony w roku 1940 przez Sowietów pomnik 15-lecia Niepodległości Polski, stanowiący centralny element kwatery żołnierzy, poległych w wojnie polsko-bolszewickiej. W ciągu trzech lat od tamtejszej renowacji kwatera nie była prawie odwiedzana przez Polaków, zarastała roślinnością, a pomnik i nagrobki traciły reprezentacyjny wygląd.

Po trzech latach od ostatniej renowacji kwatera traciła reprezentacyjny wygląd

W wyniku sobotniej wizyty w Miadziole dyplomatów i wolontariuszy bujna roślinność z terenu kwatery została usunięta, groby – odmalowane, natomiast ogradzające kwaterę łańcuchy – zabezpieczone farbą antykorozyjną.

       

Inskrypcja na centralnym pomniku kwatery wojennej w Miadziole głosi: „Dnia 11.XI.1933r. jako w piętnastoletnią rocznicę odzyskania niepodległości Państwa Polskiego wzniosło ten pomnik poległym Bohaterom wdzięczne społeczeństwo gminy miadziolskiej”

Wciąż wymaga renowacji centralny pomnik na tej kwaterze. Musi to być jednak renowacja profesjonalna, prowadzona pod nadzorem specjalistów. Wydział Konsularny Ambasady RP w Mińsku wiosną tego roku zorganizował już oględziny pomnika przez specjalistów z Ministerstwa Kultury RP. Nie wykluczone więc, że pomnik w Miadziole zostanie uwzględniony przez polski resort kultury w programie renowacji polskich zabytków za granicą.

Centralny pomnik polskiej kwatery wojennej na cmentarzu w Miadziole wymaga profesjonalnej renowacji

Kolejnym rzadko odwiedzanym miejscem, które zdążyli w sobotę nawiedzić pracownicy Ambasady RP w Mińsku i działacze Grupy Wolontariuszy im. Marszałka Józefa Piłsudskiego była miejscowość Nowosiołki, leżąca między Miadziołem, a Wołkołatą w rejonie dokszyckim obwodu witebskiego.

Prace porządkowe na cmentarzu w Nowosiołkach

Nowosiołki, to miejscowość niemalże całkowicie wymarła. Oprócz kilku domów pozostał w niej jedynie cmentarz, na którym znajduje się mogiła pięciu ułanów, poległych w 1920 roku. Miejsce to polscy konsulowie z Mińska odnaleźli w 2016 roku. Głaz, upamiętniający ułanów, poległych w wojnie polsko-bolszewickiej został postawiony z okazji dwudziestolecia odzyskania Niepodległości przez Polskę w 1938 roku. Są na nim ślady kul, jednakże zachował się on w bardzo dobrym stanie.

Pomnik z 1938 roku zachował się w dobrym stanie

Po dokładnym spenetrowaniu cmentarza, 24 czerwca 2017 roku dyplomaci i wolontariusze znaleźli na nim wyrzucony w krzaki kamień nagrobny, będący pochodzącym z 1928 roku pomnikiem 10-lecia Niepodległości Polski oraz pomnikiem poległych w walkach o Niepodległość polskich żołnierzy. Mimo dużych rozmiarów udało się go odkopać i nawet wydobyć z dołu, w którym leżał. Kamień został postawiony obok pomnika, pochodzącego z 1938 roku. Teren wokół pomników, zarówno tego z 1938, jak i tego z 1928 roku został ogrodzony granitowymi krawężnikami i wysypany ozdobnym żwirem.

Odnaleziony w krzakach pomnik z 1928 roku

Pomnik z 1928 roku udało się wykopać

Odnaleziony na cmentarzu w Nowosiołkach pomnik nieznanych żołnierzy, poległych za Ojczyznę i dziesięciolecia Niepodległości Polski

Pomniki na cześć 20-lecia i 10-lecia Niepodległości Polski i poległych za nią żołnierzy znajdują się teraz na cmentarzu w Nowosiołkach obok siebie

Inicjatorem wypraw pracowników Ambasady RP w Mińsku na polskie nekropolie w celu ich porządkowania jest konsul RP w Mińsku Adam Kaczyński. Za pośrednictwem tej publikacji wyraża on wdzięczność za współpracę przy porządkowaniu polskich miejsc pamięci narodowej na terenie mińskiego okręgu konsularnego Grupie Wolontariuszy im. Marszałka Józefa Piłsudskiego na czele z Denisem Krawczenką, kolegom z konsulatu, którzy towarzyszyli mu podczas wyprawy, sponsorom, a także pracownikom Wydziału Konsularnego Ambasady RP w Mińsku, którzy nie mogli wziąć udziału w sobotniej wyprawie, ale włożyli wiele pracy w jej przygotowanie, przyczynili się do pozyskania środków na wyprawę i przywiezienie na jej potrzeby z polski wszystkich niezbędnych materiałów oraz sprzętu.

Konsul RP w Mińsku Adam Kaczyński, inicjator wypraw polskich dyplomatów na polskie cmentarze w celu ich porządkowania i renowacji

Denis Krawczenko, lider Grupy Wolontariuszy im. Marszałka Józefa Piłsudskiego, współpracującej z Wydziałem Konsularnym Ambasady RP w Mińsku

/znadniemna.pl/

Podoba Ci się to co robimy? Wesprzyj projekt Magna Polonia!