Kolejny akt państwowego barbarzyństwa! W Mikuliszkach w rejonie oszmiańskim na północnym wschodzie obwodu grodzieńskiego władze białoruskie z wykorzystaniem ciężkiego sprzętu zrównały z ziemią kwaterę poległych w 1944 roku żołnierzy III i VI Brygady Armii Krajowej.
Miejsce pamięci usytuowane było na skraju wsi Mikuliszki na malowniczym wzgórzu, zasłonięte od tylnej strony kępą rosnących za żołnierską kwaterą drzew.
Sama kwatera miała kształt prostokąta z wybetonowaną powierzchnią, w której wmurowane były 22 krzyże, na większości z których można było przeczytać imiona i nazwiska żołnierzy, chowanych tutaj w różnych okresach 1944 roku, zarówno przed, jak i po Operacji o kryptonimie Ostra Brama, którą przeprowadziły w dniach 7-15 lipca w celu odbicia Wilna z rąk niemieckich oddziały Armii Krajowej.
Pośrodku kwatery między żołnierskimi krzyżami wznosił się murowany obelisk, na którym znajdowała się wykonana z metalu tablica z napisem:
ŻOŁNIERZOM
III I VI BRYGADY
ARMII KRAJOWEJ
OKRĘGU
WILEŃSKIEGO
POLEGŁYM W 1944R.
Na indywidualnych krzyżach żołnierskich przed dewastacją i zbezczeszczeniem pochówku można było przeczytać imiona i nazwiska niektórych poległych żołnierzy:
W pierwszym rzędzie od lewej do prawej:
+ ŻOŁNIERZ NIEZNANY PS „TRĘBACZ” VI.1944
+ WACŁAW PAWŁOWSKI PS „JIM” III. 1944
+ STANISŁAW JURIK PS „SŁOWIK” VI.1944
+ WŁADYSŁAW STUNDZIS PS „WERNES” 8.1.1944
+ ANTONI RETKOWICZ PS „ZEW” 13.V.1944
+ ZBIGNIEW KOŁWZAN PS „NAGAN” 13.V.1944
+ STEFAN DYBOWSKI PS „CHMURA” 13.V.1944
+ EDWARD ADAMOWICZ PS „CHĘTNY’ 13.V. 1944
+ N WYSZEMERSKI PS „CYPRIAN” 13.V. 1944
+ GABRIEL KLIKOWICZ PS „KORDION” 13.V.1944
W drugim rzędzie od lewej do prawej:
+ ŻOŁNIERZ NIEZNANY PS „WIR” 13.V.1944
+ ŻOŁNIERZ NIEZNANY PS „JUR” 17.III. 1944
+ ŻOŁNIERZ NIEZNANY PS „STRUMYK” 9.VII.1944
+ ZYGMUNT ODYNIEC PS „WIESŁAW” 9.VII.1944
+ ZBIGNIEW MŁODKOWSKI PS „MALICKI” 8. I.1944
+ MIECZYSŁAW MACULEWICZ PS „MIECZ” 13.V.1944
+ PAWEŁ POSOCH PS „MAJ” 17.V.1944
+ JEAN HARLES MAFFRE PS „ MICHEL” 8.I. 1944
+ N TRUBACZEWSKI PS „WODNIK” 8.I.1944
+ PIOTR BORTKIEWICZ PS „KSIĘŻYC” 13.V. 1944
+ WACŁAW KOZŁOWSKI PS „MUR” VI.1944
Na zniszczonym przez władze białoruskie cmentarzu wojennym pochowani byli żołnierze 3. Brygady AK, polegli 13 maja 1944r. w Murowanej Oszmiance w walce z litewskim wojskiem Plechavičiusa.
Ponadto – żołnierze 3. i 6. Brygady AK, polegli w Mikuliszkach 8 stycznia 1944 r.
Spoczęli tutaj także żołnierz 3. Brygady, poległy w Czarnym Borze 7 marca 1944 r. – i żołnierz zabity w Murzynach w marcu 1944r.
Również ostatni spoczynek w kwaterze znaleźli żołnierze 3. Brygady, którzy zginęli w zasadzce przy szosie koło Jaszun w czerwcu 1944 r.
Były także dwie mogiły żołnierzy 6. Brygady AK, poległych w drodze do Wilna 9 lipca 1944 r. we wsi Kamionka.
Poniżej kwatery znajdowały się i także uległy zniszczeniu mogiły zamordowanych przez NKWD w lutym 1945 r. Aleksandra Stankiewicza i Antoniego Piotkowicza z Mikuliszek.
Zburzona w sposób barbarzyński kwatera żołnierzy AK została zbudowana dzięki staraniom środowisk byłych akowców 3. i 6. Brygady Armii Krajowej. Koszty budowy dofinansowała Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa.
Kwaterę otwarto i poświęcono w czerwcu 1992 r. Przez dłuższy czas kwaterą opiekowała się mieszkanka wsi Mikuliszki Józefa Pietkiewicz Później opiekę nad miejscem pamięci sprawowali działacze ZPB z Oszmiany i Smorgoni.
Znadniemna.pl
Wspieraj niezależne wydawnictwo:
Podoba Ci się to co robimy? Wesprzyj projekt Magna Polonia!
