Od mszy żałobnej w Katedrze Polowej WP w Warszawie rozpoczęły się uroczystości pogrzebowe gen. Janusza Brochwicz-Lewińskiego „Gryfa”, żołnierza Batalionu AK „Parasol”, dowódcy obrony Pałacyku Michla podczas powstania warszawskiego. Bierze w nich udział prezydent Andrzej Duda.
Janusz Brochwicz-Lewiński urodził się 17 września 1920 roku w Wołkowysku. We wrześniu 1939 roku walczył w stopniu kaprala podchorążego. Po agresji ZSRR na Polskę, dostał się 18 września do niewoli sowieckiej, z której zbiegł i wstąpił do ZWZ-AK.
Służył między innymi pod komendą porucznika Hieronima Dekutowskiego „Zapory”, jednego z najbardziej znanych żołnierzy antykomunistycznego podziemia. Od 1940 do 1942 pracował w Puławach na stanowisku administracyjnym będąc jednocześnie pracownikiem polskiego wywiadu.
Zdekonspirowany, przedostał się do Lublina i Janowa Lubelskiego i do stycznia 1944 roku kierował jednym z oddziałów partyzanckich na Lubelszczyźnie. Wśród Niemców miał przydomek „Rycerski Dowódca”. Potem został przeniesiony do batalionu do zadań specjalnych AK „Parasol”, gdzie był instruktorem wyszkolenia w konspiracyjnej podchorążówce.
Krótko przed powstaniem Brochwicz-Lewiński dowodził atakiem na aptekę Wendego przy Krakowskim Przedmieściu, podczas którego zdobyto narzędzia, lekarstwa i materiały opatrunkowe dla żołnierzy podziemia.
W Powstaniu Warszawskim do 5 sierpnia dowodził obroną Pałacyku Michla na Woli. Jego załoga kilkakrotnie odpierała niemieckie natarcia wspomagane jednostkami pancernymi. „Gryf” został ciężko ranny w walce na cmentarzu ewangelickim na Woli. Po kapitulacji był więźniem obozu jenieckiego.
Po wojnie przebywał na emigracji w Anglii. Wstąpił do armii brytyjskiej, służył między innymi w gwardii przybocznej króla Jerzego VI. Jako agent wywiadu działał w Palestynie i Sudanie.
W 2002 roku wrócił do Polski. Działał aktywnie w środowisku kombatanckim, popularyzował historię wśród młodzieży. Wspierał prace Instytutu Pamięci Narodowej na rzecz identyfikacji ofiar terroru komunistycznego. IPN przyznał mu w 2016 roku tytuł Kustosza Pamięci Narodowej. W 2007 roku uczestniczył w akcji billboardowej programu „Patriotyzm Jutra”. W latach 2009-2014 zasiadał w Kapitule Orderu Wojennego Virtuti Militari. W 2014 roku był członkiem Komitetu Honorowego Fundacji „Łączka”.
/TVP Info/
Wspieraj niezależne wydawnictwo:
Podoba Ci się to co robimy? Wesprzyj projekt Magna Polonia!
