26 października 1943 roku w Mostach koło Jabłonkowa z rąk nazistów zginęło dziesięciu młodych mężczyzn. W miejscu, gdzie przed 75 laty mieszkańcy Mostów musieli przymusowo przyglądać się ich egzekucji, w piątek spotkali się ich potomkowie oraz wszyscy ci, którym zależy, by pamięć o ofiarach była wciąż żywa.
– Niedobrowolnymi świadkami tego wydarzenia były również dzieci. Wśród nich także moi rodzice jako uczniowie miejscowej szkoły. To, co widzieli, mocno wryło się w ich pamięć. Jednak nigdy nie bardzo chcieli o tym mówić – przyznał wójt Mostów koło Jabłonkowa, Josef Szotkowski.
Egzekucja w Mostach koło Jabłonkowa była odpowiedzią hitlerowców na potyczkę członków ruchu oporu i gestapo, która miała miejsce zaledwie tydzień wcześniej w miejscowym hotelu. Na skutek odniesionych w niej ran zginął jeden z gestapowców, Walter Dolz. To było wystarczającym powodem do zorganizowania popisowego aktu zemsty jako przestrogi przed podobnymi działaniami. Wśród straconych było pięciu Polaków, członków ruchu oporu, których na miejsce stracenia przywieziono z aresztu śledczego w Mysłowicach, oraz pięciu Żydów więzionych w obozie koncentracyjnym Auschwitz-Birkenau. Ich imiona można przeczytać na pomniku. W piątek zostały również głośno odczytane podczas apelu poległych przez harcerza-seniora, Władysława Kristena. Większość tych, którzy ponieśli tu śmierć, miała zaledwie 20-30 lat. Pochodzili z różnych miejscowości i różnych środowisk. Byli wśród nich lekarz, nauczyciel czy kompozytor. Trzech urodziło się na Zaolziu – w Dziećmorowicach, Lutyni i Jabłonkowie.
W 75. rocznicę egzekucji kwiaty i znicze złożyli pod pomnikiem m.in. konsul generalny RP w Ostrawie, Janusz Bilski, prezes ZG PZKO, Helena Legowicz, harcerze-seniorzy z Zaolzia i Cieszyna oraz przedstawiciele Czeskiego Związku Bojowników o Wolność, którzy wspólnie z Gminą w Mostach byli organizatorami tej imprezy. Zabrakło natomiast tym razem przedstawicieli Gminy Żydowskiej z Bielska Białej. List, którzy przysłali na tę okazję, przeczytał przewodniczący Sekcji Regionu przy ZG PZKO, Stanisław Gawlik. Krótkim programem artystycznym uświetnili uroczystość uczniowie miejscowych szkół polskiej i czeskiej oraz polskiej szkoły podstawowej w Jabłonkowie.
/Głos Ludu/
Wspieraj niezależne wydawnictwo:
Podoba Ci się to co robimy? Wesprzyj projekt Magna Polonia!
