Historia

Kalendarium historyczne: 10 sierpnia 1109 roku – Krzywousty pokonuje pogan z Pomorza

Podoba Ci się to co robimy? Wesprzyj projekt Magna Polonia!

Rocznica zwycięstwa księcia Bolesława Krzywoustego w bitwie pod Nakłem.

Dziś w naszym kalendarium przyjrzymy się wydarzeniom, które wyniosły Bolesława Krzywoustego do rangi polskiego jedynowładcy.

Po śmierci Władysława Hermana w 1102 roku Zbigniew zajął jego mazowieckie posiadłości i zbierał siły do rozprawy ze swoim bratem Bolesławem (Krzywoustym), którego nie doceniał z uwagi na młodociany wiek. Ten jednak nie zamierzał poddać się bez walki. Wręcz przeciwnie – mając wrodzone zdolności przywódcze – świetnie zorganizował swoją dzielnicę.

Obaj bracia prowadzili wzmożoną politykę zagraniczną – Zbigniew szukał porozumienia z Czechami i Cesarstwem, a Bolesław z Rusią i Węgrami. Czesi poparli starszego brata, gdyż Bolesław zaprzestał płacenia im trybutu ze Śląska. Przez pewien czas w kraju zapanowała „zimna wojna”. W tym czasie rósł prestiż Bolesława, który zaatakował Pomorze Zachodnie oraz odparł najazd Czechów. Otwarta wojna wybuchła w 1106 roku.

W toku błyskotliwej kampanii Bolesław pokonał Zbigniewa i zajął jego ziemie; okazał jednak bratu miłosierdzie i wydzielił mu Mazowsze jako lenno, z czym ten nie potrafił się pogodzić. Już w 1107 roku doprowadził do rebelii, którą Bolesław stłumił, a buntowniczego krewnego wypędził za granicę. Zbigniew i tym razem nie poddał się i w kolejnym roku napadł na Polskę wraz z wojskami czeskimi księcia Świętopełka.

W 1109 roku Zbigniew przekonał do swoich racji cesarza Henryka V, który wykorzystał jego pretensje do tronu jako pretekst do najazdu na Polskę. Co więcej, mógł liczyć na pomoc pogańskich oddziałów plemiennych z Pomorza Zachodniego. Bolesław odrzucił cesarskie ultimatum oddania połowy kraju Zbigniewowi.

Wybuchła wojna, którą Polacy wygrali dzięki umiejętnemu zastosowaniu zasady gospodarowania siłami. Nie chcąc walczyć ze wszystkimi przeciwnikami naraz, Bolesław  uderzył na Pomorzan. W błyskotliwej kampanii ograł ich siły i obległ kluczowy gród w Nakle. Jego celem nie było jednak zdobycie grodu, lecz sprowokowanie głównych sił przeciwnika do wydania mu walcej bitwy, bez udziału jednostek cesarskich, które były jeszcze daleko.

Udało się. Pomorzanie złapali haczyk i ruszyli grodowi na odsiecz. 10 sierpnia 1109 roku doszło do bitwy pomiędzy wojskami polskimi i oddziałami pomorskimi. Wojska Bolesława Krzywoustego w śmiałym ataku rozgromiły przeciwnika. Co więcej, widząc klęskę pobratymców, poddało się też Nakło.

Nie był to oczywiście koniec wojny. Jeszcze w sierpniu cesarz uderzył na polski gród w Głogowie. Doszło do zaciekłej obrony, którą wspierał Bolesław, prowadzący w okolicznych lasach walki podjazdowe. Wszystko to wyczerpało armię cesarza, który w swojej bucie wysłał do polskiego władcy propozycję zapłaty trybutu. Bolesław miał mu wówczas odpowiedzieć: wolę stracić Królestwo Polskie, broniąc jego wolności, niż zachować je w hańbie poddaństwa. Cesarz musiał wycofać się z niczym.

Poprzedni wpis z naszego kalendarium dostępny jest tutaj.

Podoba Ci się to co robimy? Wesprzyj projekt Magna Polonia!