Kalendarium historyczne: rocznica bitwy pod Wschową, w której starły się siły Szwecji oraz siły Rosji i jej saskich sojuszników.
Dziś w naszym kalendarium przyjrzymy się okolicznościom towarzyszącym temu starciu.
13 lutego 1706 roku, na polach pomiędzy Osową Sienią, a Dębową Łęką doszło do jednej z najważniejszych bitew wielkiej wojny północnej. Tego dnia naprzeciwko siebie stanęły oddziały szwedzkie pod dowództwem Carla Gustafa Rehnskiölda z połączonymi siłami sasko-rosyjskimi, pod dowództwem Johanna Matthiasa von der Schulenburga. W bitwie tej, pomimo znaczącej przewagi liczebnej przeciwnika, zdecydowane zwycięstwo odnieśli Szwedzi.
Na lewym skrzydle saskim, naprzeciw piechoty Rehnskiölda, ustawiona została piechota rosyjska. Ponieważ była gorzej wyszkolona od piechoty saskiej, postanowiono ją ukryć przed Szwedami przez założenie mundurów na odwrotną stronę (piechota saska miała czerwone mundury, natomiast rosyjska miała mundury zielone, ale od wewnątrz były one czerwone). Piechota szwedzka, pod ogniem artylerii i muszkietów, ruszyła do frontalnego natarcia na pozycje piechoty sasko-rosyjskiej.
Gdy tylko Rehnskiöld zauważył, że lewe skrzydło nieprzyjacielskiej linii zajmują słabsze wojska rosyjskie, skierował piechotę na ich pozycje, które były w tym czasie atakowane od tyłu przez kawalerię pułkownika von Krassowa.
Centrum saskie miało skrzydło i tyły pozbawione osłony, a naciskane wzdłuż lewego skrzydła saskie regimenty zmieszały się i połamały szyk. Prawe skrzydło saskie początkowo trzymało się twardo, zadając poważne straty szwedzkiej piechocie. Jednak sytuacja ta uległa gwałtownej zmianie, gdy przez zamarznięte bagno zaatakowała Sasów od tyłu szwedzka kawaleria. Armia sasko-rosyjska rozpadła się na części, a główna jej część rzuciła się do ucieczki w kierunku południowym (na Wschowę).
Ta część szwedzkiej kawalerii, która początkowo zapadała się na bagnach, wyszła wreszcie na otwarty teren i napotkała uciekających Sasów i Rosjan, którzy wcześniej przebiegli przez całe miasto i znaleźli się na jego peryferiach. Schwytani w pułapkę przez szwedzką jazdę od frontu i szwedzką piechotę od tyłu, wojska sasko-rosyjskie skapitulowały.
Jedną z ofiar bitwy był Carl Ludwig von der Osten-Sacken, którego portret i epitafium znajdują się na stałej ekspozycji w siedzibie MZW przy pl. Farnym 3. Zwiedzający mogą tam również zobaczyć m.in. prezentację multimedialną, makietę oraz liczne mapy i grafiki, dzięki którym poznają źródła konfliktu nazwanego przez historyków wielką wojną północną, a także przebieg samego starcia z lutego 1706 roku.
Na terenie Nowych Ogrodów w miejscowej karczmie znajdowała się tablica, która przypominała gościom o bitwie pod Wschową. Tablica upamiętniała śmierć osiemdziesięciu żołnierzy. Niestety nie przetrwała do dzisiaj, ale można zobaczyć jej wygląd na dawnych pocztówkach i zdjęciach. Ciekawostka dotycząca tablicy – kilka liter zostało napisanych większym rozmiarem. Po odpowiednim ułożeniu litery te tworzą rok 1706 (rok, w którym doszło do bitwy pod Wschową) zapisany w formie cyfr rzymskich – MDCCVI.
Od niedawna na dziedzińcu muzealnym zwiedzający mogą zobaczyć pozostałości po pomniku, który upamiętniał bitwę pod Wschową. Pomnik ten z inicjatywy Johanna Balthasara von Schlichtinga został ustawiony w setną rocznicę bitwy (1806) w parku należącym do majątku Osowa Sień. Na terenie Nowych Ogrodów stoi zachowany do naszych czasów trójkątny cokół tego pomnika.
Bitwa pod Wschową jest do dziś bardzo popularna. Duża zasługa w tym szwedzkiego zespołu heavymetalowego Sabaton, który nagrał utwór „Killing Ground”, poświęcony właśnie wydarzeniom z 13 lutego 1706 roku.
Poprzedni wpis z naszego kalendarium dostępny jest tutaj.
Wspieraj niezależne wydawnictwo:
Podoba Ci się to co robimy? Wesprzyj projekt Magna Polonia!
