Kalendarium historyczne: rocznica podpisania w Warszawie paktu sojuszniczego krajów komunistycznych, którym przewodził Związek Sowiecki.
Dziś w naszym kalendarium przyjrzymy się kulisom tego wydarzenia.
Stalinowi nie wystarczały nabytki terytorialne i ogromna strefa wpływów, jaką zdobył podczas II wojny światowej. Niemal nazajutrz po zakończeniu działań militarnych przeciwko Niemcom i Japonii, zaczął na nowo wspierać propagandowo i finansowo, ruchy lewicowe zachodniej Europy. Poza kontynentem, zbroił i patronował różnej maści partyzantom komunistycznym w Chinach, Korei, francuskich Indochinach oraz Ameryce Południowej. Celem była oczywiście rewolucja światowa, jednak dwa czynniki spowodowały, że na chwilę została ona zatrzymana.
Pierwszym była potrzeba odbudowy gigantycznych zniszczeń wojennych ZSRS. Na przełomie lat 40. i 50. wciąż produkowano mniej zboża i mięsa niż w 1913 roku. Druga to posiadanie przez USA broni jądrowej, co skutecznie odstraszało od realizowania agresywnej polityki. Nie oznaczało to oczywiście rezygnacji z dalekosiężnych planów.
Już w 1946 roku miało miejsce spięcie związane z pobytem Armii Czerwonej w Iranie, a dwa lata później rozpoczął się kryzys berliński, podczas którego sowieci zablokowali połączenia drogowe i kolejowe z aliancką częścią miasta. Przyczyną tego ostatniego, było połączenie amerykańskiej i brytyjskiej strefy okupacyjnej Niemiec w tzw. Bizonię. Następnie, wcielono do niej strefę francuską, co dało Trizonię. Po pewnym czasie państwo niemieckie uzyskało suwerenny rząd i nazwane zostało Republiką Federalną Niemiec (RFN).
Odpowiedzią sowietów na powstanie RFN było utworzenie w swojej strefie, modelowo komunistycznej, Niemieckiej Republiki Demokratycznej (NRD). W 1949 roku, zagrożone sowiecką inwazją państwa europejskie, zawarły z USA sojusz militarny tzw. NATO. Odpowiedzią komunistów, było założenie 14 maja 1955 roku przez Związek Sowiecki i jego państwa satelickie tzw. Układu Warszawskiego. W jego skład weszła także PRL.
Posunięcie to było czysto propagandowe, gdyż państwa satelickie nie były suwerenne i musiały podporządkować się woli Moskwy. Nie dziwne, że dowództwo UW znajdowało się w Moskwie, a jego szefem nigdy nie był oficer innej armii niż sowiecka. W latach 1955-1991 dowódcami sił Układu byli kolejno: Iwan Koniew, Andriej Greczko, Iwan Jakubowski, Wiktor Kukikow i Piotr Łuszew.
Układ Warszawski był aktywny kilka razy m.in. w trakcie inwazji na Czechosłowację w 1968 roku (operacja “Dunaj”). Przetrwał do przełomu lat 80. i 90. kiedy to kolejne państwa deklarowały odejście od jego idei. Ostatecznie został rozwiązany 1 lipca 1991 roku w Pradze.
Poprzedni wpis z naszego kalendarium dostępny jest tutaj.
Wspieraj niezależne wydawnictwo:
Podoba Ci się to co robimy? Wesprzyj projekt Magna Polonia!
