Historia

Kalendarium historyczne: 19 kwietnia 1809 – bitwa pod Raszynem

Podoba Ci się to co robimy? Wesprzyj projekt Magna Polonia!

Kalendarium historyczne: rocznica wydania walnej bitwy wojskom austriackim na przedpolach Warszawy. W toku walk, Polacy zatrzymali silniejszego przeciwnika.

Dziś w naszym kalendarium przyjrzymy się temu starciu i jego następstwom.

Na początku kwietnia 1809 roku, ruszyła austriacka ofensywa na trzech frontach: bawarskim, włoskim i polskim. Ofensywa w Bawarii szła bardzo mozolnie. Pomimo umiarkowanego zwycięstwa pod Aspern, wkrótce armia habsburska została zmuszona do odwrotu, a na początku lipca, poniosła klęskę pod Wagram. Na froncie włoskim było podobnie – po początkowych sukcesach Austriacy zaczęli przegrywać i musieli wycofać się w głąb własnego terytorium.

Polski teatr działań rozpoczął się od ataku korpusu arcyksięcia Ferdynanda d’Este w kierunku Warszawy. Austriacy chcieli pokonać Księstwo, a następnie przekazać jego terytorium Prusakom w zamian za ich przystąpienie do wojny przeciwko Napoleonowi. Polska armia była osłabiona na skutek wysłania części sił do Hiszpanii, a dodatkowo rozlokowane na terytorium kraju oddziały francuskie i saskie nie kwapiły się zbytnio do walki. Pomimo tego, naczelny wódz – książę Józef Poniatowski postanowił wydać wrogowi bitwę na przedpolach stolicy.

Wojsko Polskie, które dotarło pod Raszyn, liczyło ok. 15 500 żołnierzy i 32 działa. Polaków wspierało 1 800 Sasów z 12 działami. Austriacy dysponowali 29-tysiącami żołnierzy i 94 działami. Mieli zatem dwukrotną przewagę liczebną. Poniatowski wybrał dogodną pozycję do obrony. Poprzecinany stawami i groblami teren skutecznie niwelował przewagę przeciwnika.
Kluczowej polskiej pozycji -grobli w Falentach o szerokości ok. 6 km, bronił gen. Michał Sokolnicki, który miał 3 bataliony piechoty i 6 dział.
19 kwietnia 1809 roku w godzinach rannych w okolicach Nadarzyna doszło do pierwszych potyczek przedniej straży austriackiej z kawalerią gen. Aleksandra Rożnieckiego. Po południu Austriacy siłami 5 batalionów piechoty, wspieranej 12 działami natarli na pozycje gen. M. Sokolnickiego. Silna obrona polska zmusiła przeciwnika do wprowadzenia do walki dodatkowych 6 batalionów piechoty i 10 dział. Atak austriackich odwodów spowodował jednak przełamanie polskich pozycji.
Falenty zostały zdobyte, a oddziały polskie zmuszone do odwrotu. Zaalarmowany o utracie ważnej pozycji, książę Poniatowski przybył natychmiast, powstrzymał wycofujących się żołnierzy polskich i stając w pierwszej linii z karabinem w ręku, przeprowadził skuteczny kontratak odrzucając Austriaków na pozycje wyjściowe. Ci jednak nie dali za wygraną i wprowadzając świeże siły wsparte artylerią, ponownie zdobyli groblę w Falentach i wtargnęli do Raszyna.
Równolegle do zmagań w centrum ugrupowania walki trwały również na prawym skrzydle polskich pozycji pod Michałowicami. Po przejściowym sukcesie Austriaków i dotarciu pod wieś Puchały, obrona polska powstrzymała, a następnie wyparła nieprzyjaciela.
W tym samym czasie książę Poniatowski, przeprowadził manewr polegający na ciągłym ostrzale przez artylerię polsko-saską nacierających batalionów austriackich, a po wykrwawieniu szturmujących, rozkazał polskim batalionom kontratakować. Skutkiem tego działania było wyparcie Austriaków z Raszyna. Niestety na wyparcie ich z grobli w Falentach nie starczyło już sił. Ponadto zapadał zmrok. Około godz. 21 walka została przerwana.
Po bitwie odbyła się narada wojenna, podczas której zadecydowano, że Polacy wycofają się do Warszawy, gdyż trwanie na pozycji raszyńskiej mogłoby doprowadzić do ich wyniszczenia. Odwrót odbył się w spokoju i porządku, bez nacisku ze strony Austriaków. W późniejszym czasie zdecydowano o oddaniu stolicy przeciwnikowi, co nie skończyło się dla niego dobrze – został wciągnięty w sprytnie zastawioną pułapkę.
Poprzedni wpis z naszego kalendarium dostępny jest tutaj.

Podoba Ci się to co robimy? Wesprzyj projekt Magna Polonia!