Rocznica rozstrzelania na stokach Cytadeli Warszawskiego członków antypolskiej bojówki komunistycznej.
Dziś w naszym kalendarium przyjrzymy się działalności trzech terrorystów komunistycznych, którzy próbowali obalić polski rząd: Władysława Hibnera, Władysława Kniewskiego i Henryka Rutkowskiego.
Hibner był aktywistą Komuistycznej Partii Polski. Już w 1919 roku został skazany za działalność antypaństwową. Wydalono go do Związku Sowieckiego w rmach wymiany więźniów, skąd jednak powrócił by pod fałszywym nazwiskiem Oktawian Turowicz, kontynuować działalność agenturalną. Z kolei Kniewski i Rutkowski byli żołnierzami w czasie wojny z bolszewikami. Następnie zbłądzili życiowo i stali się działaczami komunistycznej młodzieżówki.
W lipcu 1925 komuniści odkryli, że w ich srukturach działa agent policji polskiej Józef Cechnowski. Hibner, Kiniewki i Rutkowski zgłosili się na ochotników by go zamordować. Hibner, jako najstarszy wiekiem i stażem w organizacji, objął przywództwo grupy.
17 lipca 1925 zamachowcy oczekiwali na spotkanie z Cechnowskim na ul. Zgoda w Warszawie, podczas którego mieli go zastrzelić. Podczas próby wylegitymowania przez dwóch wywiadowców policyjnych zaczęli strzelać, w wyniku czego ciężko raniono policjanta Kazimierza Lesińskiego. Podczas ucieczki, gonieni przez policjantów i przechodniów, zamachowcy rozdzielili się. Kniewski został szybko ujęty, jednak Hibner z Rutkowskim ostrzeliwali się, raniąc kilka osób.
Uciekając ul. Chmielną, ranili śmiertelnie studenta Aleksandra Kempnera. Na ul. Złotej zdołali uprowadzić dorożkę, którą jednak wkrótce porzucili na rogu ul. Twardej. Podczas dalszej ucieczki postrzelili śmiertelnie kolejnego policjanta – Feliksa Witmana. Postrzelili też matkę spacerującą z dzieckiem. Nastepnie zamachowcy ukryli się w składzie węgla przy ul. Żelaznej 21, gdzie podczas ataku policji ranili kilku dalszych policjantów. Ostatecznie sami zostali ranni i ujęci przez prowadzących pościg funkcjonariuszy.
Za popełnione czyny, Hibner wraz z pozostałymi dwoma zamachowcami, został skazany na karę śmierci. Prezydent RP Stanisław Wojciechowski nie skorzystał z prawa łaski. Wszyscy trzej zostali rozstrzelani 21 sierpnia 1925 o godz. 4.00 w Cytadeli Warszawskiej przez pluton egzekucyjny wystawiony ze składu 30. Pułku Strzelców Kaniowskich.
W czasach PRL Hibner, Kniewski i Rutkowski byli uznani za bohaterów ruchu robotniczego, m.in. nazywano ich imionami ulice i place. W oficjalnej propagandzie komunistycznej byli przedstawiani jako straceni za próbę zamachu na prowokatora.
Na zdjęciu poglądowym, nieistniejące już mauzoleum ku czci zamachowców, wybudowane w 1950 roku przy murze Cytadeli Warszawskiej.
Poprzedni wpis z naszego kalendarium dostępny jest tutaj.
Wspieraj niezależne wydawnictwo:
Podoba Ci się to co robimy? Wesprzyj projekt Magna Polonia!
