Kalendarium historyczne: rocznica koronowania przez arcybiskupa Jakuba Świnkę księcia Przemysła na króla odrodzonej Polski.
Dziś w naszym kalendarium przyjrzymy się kulisom tego wydarzenia.
Pod koniec XIII wieku nasiliły się tendencje zjednoczeniowe ziem polskich. Dążenia te cechowały nie tylko poszczególnych książąt piastowskich, ale także szlachtę, mieszczaństwo, a zwłaszcza kupców, których ograniczała duża ilość komór celnych pomiędzy księstwami. Większe ośrodki miejskie takie jak Wrocław czy Kraków opowiadały się nawet za przynależnością do Czech, widząc w tym państwie jednolity, stabilny system gospodarczo-polityczny, którego brakowało ciągle walczącym między sobą księstwom piastowskim.
Wielkim orędownikiem zjednoczenia był wybitny polski patriota, arcybiskup gnieźnieński Jakub Świnka, który na wszelkie sposoby dążył do wskrzeszenia Korony Królestwa Polskiego. Starania o zjednoczenie ziem polskich podjął jeszcze Leszek Czarny, lecz prawdziwa walka rozpoczęła się w latach 90. XIII wieku pomiędzy Przemysłem II, Wacławem II oraz – mało wtedy jeszcze znaczącym – Władysławem Łokietkiem.
Przemysł II, będący prawnukiem Mieszka III Starego rozpoczął swoją karierę w 1273 roku od skromnych posiadłości – Księstwa Poznańskiego. Dzięki kilku zapisom testamentowym znacznie powiększył swoje włości. W 1279 roku otrzymał Ziemię Kaliską, a w 1290 – Ziemię Krakowską, którą jednak bez walki oddał Wacławowi II, królowi Czech. Zdobycie na mocy kolejnego zapisu Pomorza Gdańskiego w 1294 roku wzmocniło jego prestiż na tyle, że mógł podjąć próbę koronacji. Dzięki pomocy arcybiskupa Jakuba Świnki, udało się to.
Do ceremonii doszło 26 czerwca 1295 roku w katedrze gnieźnieńskiej. Przemysła, za zgodą papieża koronował osobiście arcybiskup Świnka. Niestety władza nowego króla była nietrwała i ograniczała się praktycznie tylko do Wielkopolski i Pomorza Gdańskiego. Dodatkowo szumne plany zjednoczeniowe Przemysła nie podobały się Krzyżakom, Czechom i Brandenburczykom. Ci ostatni zaplanowali porwanie Króla Polski podczas jego pobytu w Rogoźnie.
Atak nastąpił o świcie 8 lutego 1296 roku, gdy większość ochrony królewskiej jeszcze spała. Przemysłowi udało się zorganizować obronę jednak przewaga napastników była na tyle duża, że większość rycerzy polskich w toku zaciekłej walki poległa, a sam ciężko ranny król, dostał się do niewoli. Brandenburczycy wsadzili go na konia i zaczęli uciekać w kierunku granicy swojego państwa. Liczyli, że wymogą na porwanym zrzeczenie się na ich rzecz Pomorza Gdańskiego oraz rezygnację z planów zjednoczeniowych.
Sprawnie zorganizowana pogoń polska zaczęła doganiać napastników, których spowalniał ranny Przemysł. Bojąc się o własne życie, po kilku kilometrach ucieczki, Brandenburczycy zamordowali go, porąbali ciało i porzucili je przy drodze.
Po śmierci króla, jego ziemie uległy kolejnemu rozproszeniu.
Poprzedni wpis z naszego kalendarium dostępny jest tutaj.
Wspieraj niezależne wydawnictwo:
Podoba Ci się to co robimy? Wesprzyj projekt Magna Polonia!
