Kalendarium historyczne: rocznica największej bitwy polowej powstania kościuszkowskiego. Miała ona miejsce na północ od Krakowa, pod Szczekocinami.
Dziś w naszym kalendarium przyjrzymy się okolicznościom towarzyszącym temu starciu.
Kwietniowe Zwycięstwo pod Racławicami miało duży wpływ na morale wojska, nie miało jednak żadnego znaczenia strategicznego, gdyż nie otworzyło powstańcom drogi do stolicy. 7 maja dyktator powstania wydał w obozie pod Połańcem uniwersał, w którym obiecywał zniesienie pańszczyzny każdemu chłopu, który przystąpi do walki. Tymczasem do wojny jawnie przyłączyli się Prusacy, którzy połączywszy siły z Rosjanami, zamierzali powtrzymać marsz Kościuszki na Warszawę. Do kluczowego starcia doszło 6 czerwca pod Szczekocinami.
W bitwie tej starły się ze sobą 15-tysięczne wojska polskie z 27-tysięczną armią prusko-rosyjską, dowodzoną przez króla Prus Fryderyka Wilhelma II i rosyjskiego generała Fiodora Denisowa, (który dwa miesiące wcześniej spóźnił się pod Racławice).
Starcie zdominowała artyleria, w której koalicjanci mieli wielokrotną przewagę (134 działa wobec 33 polskich). W wyniku ostrzału polskich pozycji już na samym początku starcia polegli generałowie Józef Wodzicki oraz Jan Grochowski. Następnie do ataku ruszyli elitarni, pruscy grenadierzy. Polacy wytrzymali ich napór, po czym wyprowadzili kontruderzenie przy użyciu regimentów regularnych. To z kolei zostało powstrzymane przez wrogą artylerię. Kolejne polskie natarcie zatrzymała połączona, prusko-rosyjska kawaleria, po czym uderzyła na polską jazdę oraz kosynierów.
Był to poważny błąd, gdyż o ile udało się rozpędzić jednostki kawalerii narodowej, to uderzenie na chłopów wyposażonych w piki i kosy, zakończyło się masakrą napastników. Do bitwy wdzierał się jednak coraz większy chaos. W jego wyniku część polskiej piechoty uciekła, a jeden z oddziałów został omyłkowo ostrzelany przez własnych artylerzystów.
Ostatecznie, widząc zdecydowaną przewagę przeciwnika, Kościuszko podjął jedyną słuszną decyzję – rozkaz odwrotu. Aby go osłonić, rozkazał chłopom uderzyć na wrogą artylerię. W czasie tego manewru ponieśli oni ciężkie straty. Śmiertelnie ranny został m.in. bohater spod Racławic, Wojciech Bartosz Głowacki.
Polacy stracili ok. 1200 zabitych, 750 rannych i 500 jeńców, a także połowę dział. Straty przeciwnika były porównywalne, jeśli chodzi o zabitych i rannych.
Po starciu Kościuszko postanowił dalej przebijać się do Warszawy, co zakończyło się sukcesem.
Poprzedni wpis z naszego kalendarium dostępny jest tutaj.
Wspieraj niezależne wydawnictwo:
Podoba Ci się to co robimy? Wesprzyj projekt Magna Polonia!
