Kalendarium historyczne: rocznica przegranej bitwy z Mongołami pod Legnicą. Zginął w niej książę Henryk II Pobożny, co zatrzymało ideę zjednoczenia ziem polskich.
Dziś w naszym kalendarium przyjrzymy się okolicznościom towarzyszącym temu wydarzeniu.
W połowie XIII wieku ziemie polskie znajdowały się w szczytowym okresie rozbicia dzielnicowego. Wraz z dzieleniem księstw na coraz mniejsze, gwałtownie pogarszała się ich sytuacja w konfrontacji nie tylko z silniejszymi sąsiadami piastowskimi, ale także z coraz agresywniejszymi ośrodkami zagranicznymi.
W 1241 roku nastąpił pierwszy i najbardziej tragiczny w skutkach najazd mongolski na Polskę. Główny atak wojsk Batu-chana poszedł na Węgry, lecz słusznie przewidując możliwość polskiej pomocy, Mongołowie atak pomocniczy skierowali nad Wisłę. Azjatyccy barbarzyńcy zgodnie z zasadami swojej cywilizacji turańskiej, nie uznawali żadnej świętości.
Niszczyli na swej drodze dosłownie wszystko. Palili wsie i grody, rabowali, gwałcili i mordowali ludność dla zabawy. Zaskoczeni taktyką i skalą najazdu, książęta piastowscy pod wodzą Henryka Pobożnego, zmierzyli się z poganami w bitwie pod Legnicą.
W początkowym etapie walki Polacy mogli uzyskać przewagę, zwłaszcza że Mongołowie byli wyczerpani długotrwałym marszem i licznymi potyczkami po drodze. W pewnym momencie Tatarzy chcieli opuścić pole walki i ruszyli do odwrotu. Jednak był to moment krytyczny również dla polskiego wojska. Rycerze wpadli bowiem w panikę i… również zaczęli uciekać pod wodzą księcia opolsko-raciborskiego, Mieszka II Otyłego. Wówczas mongolski dowódca zatrzymał swoich żołnierzy i nakazał im natychmiastowy atak.
Finalnie, najeźdźcy zdołali pojmać Henryka II Pobożnego i rozbić jego oddziały. Książę został ścięty, a jego głowę nabito na włócznię i rzucono na stos chrześcijańskich trupów, piętrzący się u stóp mongolskiego wodza.
Starcie okazało się totalną klęską walczących w stylu zachodnim wojsk polskich, zupełnie nieprzygotowanych do konfrontacji z taktyką Mongołów. Niemniej, najgorszym skutkiem najazdu była sama śmierć Henryka Pobożnego. Największe księstwo piastowskie uległo rozpadowi dzielnicowemu, a Śląsk po pewnym czasie zupełnie odpadł od Polski.
Kolejne najazdy mongolskie z lat 1259 i 1260 nie były już tak straszliwe, a Polacy znacznie lepiej się do nich przygotowali – między innymi, poprzez częściowe przyswojenie stylu walki najeźdźców. Ostatni najazd z 1287 roku został rozbity przez Polaków w bitwach pod Łagowem oraz Starym Sączem, gdzie wojska polskie zostały wsparte przez posiłki węgierskie.
Najazdy mongolskie, choć niszczycielskie, nie doprowadziły do trwałego zaboru ziem polskich i uzależnienia ich od Mongołów, jak to się stało z ziemiami na wschód od Bugu. Długotrwała okupacja mongolska ziem ruskich, doprowadziła do wykształcenia się tam specyficznej kultury turańsko-słowiańskiej, której właściwości wielokrotnie w przyszłości zaważyły także na losach Polski.
Poprzedni wpis z naszego kalendarium dostępny jest tutaj.
Wspieraj niezależne wydawnictwo:
Podoba Ci się to co robimy? Wesprzyj projekt Magna Polonia!
