Mimo upływu całego wieku, dzięki pracom archeologiczno-antropologicznym zespołu z Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie udało się w roku ubiegłym odnaleźć i ustalić nazwiska dziewięciu żołnierzy polskich, poległych na Łotwie podczas walk z Armią Czerwoną. Polscy żołnierze, pod wodzą generała Rydza-Śmigłego razem z wojskami łotewskimi walczyły na Litwie i w styczniu 1920 zdobyły Dyneburg.

Ta historia jest tutaj żywa. Staramy się przekazywać młodym, żeby pamiętali o polskich bohaterach, żołnierzach, którzy tutaj polegli. Tym bardziej, że kilkadziesiąt lat temu ich nagrobki zostały dosłownie zrównane z ziemią, zrobiono tam śmietnik. Oni zasługują na szacunek i pamięć– usłyszał nasz reporter od jednego z okolicznych mieszkańców.

W walkach z bolszewikami zginęło ponad pięciuset żołnierzy. Najwięcej, bo 237 pochowano na Słobódce w Dyneburgu, gdzie w roku 1928 otwarto polski cmentarz wojskowy. Dziś po nekropolii nie ma śladu. W latach 70. została przez władzę sowiecką zrównana z ziemią, na jej miejscu powstało wysypisko śmieci, a piasek z grobów, wymieszany ze szczątkami poległych użyto do budowy dróg. Teraz stoi tu jedynie pomnik w postaci 13-metrowego krzyża. Odsłonięto go w listopadzie 1992 roku po odzyskaniu przez Łotwę niepodległości.

Odnalezione szczątki dziewięciu żołnierzy spoczęły 21 października 2017 r. w kwaterze wojennej na cmentarzu w Ławkiesach. W uroczystym pochówku wzięli udział przedstawiciele władz polskich oraz Polacy mieszkający na Łotwie. 29 października 2018, w roku obchodów setnej rocznicy odzyskania niepodległości i przed zbliżającym się dniem Wszystkich Świętych otwarta i poświęcona została nowa kwatera. Uroczystość, w której uczestniczyła m.in. delegacja władz z Polski, miejscowa Polonia, żołnierze polscy stacjonujący na Łotwie, poprzedziły – złożenie kwiatów pod Krzyżem w Słobódce i pomnikiem Stefana Batorego w Dyneburgu oraz msza św. w kościele.

Otwarcie nowej kwatery miało bardzo uroczysty charakter – odegrano hymny Polski i Litwy, odbył się apel pamięci, kompania honorowa oddała salwę honorową, złożono kwiaty, zabrzmiała pieśń “Śpij kolego”. Patriotyczny charakter tego wydarzenia dopełnił koncert Pawła Orkisza w Rejonowym Centrum Kultury oraz spotkanie z miejscową Polonią.

Dobrze wiedzieć, że wciąż pamięta się o naszych bohaterach pochowanych poza granicami kraju.