Felietony

Nasza galaktyka nie jest płaskim dyskiem, jak się to dotąd wydawało

Podoba Ci się to co robimy? Wesprzyj projekt Magna Polonia!

Galaktyka, w której mieszkamy, nie jest płaskim dyskiem, jak to się wcześniej wydawało. Im dalej od jądra, tym jest bardziej zniekształcona. Pokazuje to nowa, trójwymiarowa mapa Drogi Mlecznej.

Na łamach pisma „Nature Astronomy” naukowcy z Macquarie University i Chińskiej Akademii Nauk przedstawili opracowany na podstawie obserwacji olbrzymich gwiazd nowy model Drogi Mlecznej. Jego kształt może zaskakiwać.

„Zwykle o spiralnych galaktykach myślimy, że są płaskie, jak np. Andromeda, którą można łatwo dostrzec przez teleskop” – zwraca uwagę jeden z autorów publikacji Richard de Grijs.

Nic dziwnego. Jak bowiem obrazowo tłumaczą badacze, określenie kształtu Drogi Mlecznej, w której mieszkamy, przypomina próbę opisania kształtu Australii, kiedy stoi się w ogrodzie w Sydney.

„Określenie odległości między Słońcem a częściami zewnętrznego gazowego dysku Drogi Mlecznej bez wiedzy o tym, jak ten dysk w rzeczywistości wygląda, jest niezwykle trudne” – wyjaśnia kierujący badaniem Xiaodian Chen.

Od 50 lat pojawiały się przesłanki, że obłoki wodoru w Drodze Mlecznej mają nietypowo zakrzywiony kształt. Nowa mapa pokazuje jednak, że przekrzywiony dysk zawiera także młode gwiazdy.

To z kolei potwierdza, że zakrzywiony spiralny kształt jest wynikiem działania sił pochodzących z obracającego się, masywnego, zawierającego gwiazdy centralnego dysku galaktyki.

„Nasze badanie dostarczyło ważnej, zaktualizowanej mapy do badań ruchu gwiazd w naszej galaktyce i początków dysku Drogi Mlecznej” – mówi jeden z naukowców, Licai Deng.

Autorzy nowego modelu posłużyli się obserwacjami 1339 pulsujących gwiazd (cefeid), z których każda jest tysiące razy jaśniejsza od Słońca. Dane na ich temat pochodziły z kosmicznego teleskopu Wide-field Infrared Survey Explorer.

Badacze przeprowadzili także obserwacje kilkudziesięciu innych galaktyk i zauważyli podobne zakrzywienia. Droga Mleczna nie jest więc pod tym względem wyjątkowa.

/Nauka w Polsce – PAP/

Podoba Ci się to co robimy? Wesprzyj projekt Magna Polonia!