Felietony

Opublikowano najnowszy ranking światowych wydatków zbrojeniowych

Podoba Ci się to co robimy? Wesprzyj projekt Magna Polonia!

Globalne wydatki wojskowe w roku 2018 wzrosły do 1822 mld USD, o stanowi wzrost o 2,6% w stosunku do 2017 roku. Jak wynika z najnowszego zestawienia sztokholmskiego Międzynarodowego Instytutu Badań nad Pokojem (SIPRI), pierwszą piątkę krajów wydających największe wydatki na cele militarne w 2018 roku stanowiły Stany Zjednoczone, Chiny, Arabia Saudyjska, Indie i Francja, które łącznie przypadało 60 procent światowych wydatków wojskowych. Wydatki wojskowe USA wzrosły po raz pierwszy od 2010 r., a wydatki Chin wzrosły 24. rok z rzędu. Kompleksowa roczna aktualizacja bazy danych wydatków wojskowych SIPRI jest dostępna od dziś na stronie www.sipri.org.

Świat przeznacza obecnie na zbrojenia o 76 procent więcej niż w roku 1998, kiedy to wydawano na nie najmniej odkąd zaczęto prowadzić badania. Światowe wydatki wojskowe w 2018 r. stanowiły 2,1% globalnego produktu krajowego brutto (PKB) i w przeliczeniu na jednego mieszkańca ziemi wynosiły 239 USD.

„W 2018 r. USA i Chiny odpowiadały za połowę światowych wydatków wojskowych” – mówi dr Nan Tian, naukowiec z programu SIPRI Arms and Military Expenditure (AMEX).

„Wyższy poziom światowych wydatków wojskowych w 2018 r. Jest głównie wynikiem znacznego wzrostu wydatków tych dwóch krajów” – dodaje Nan Tian.

Wydatki wojskowe USA wzrosły – po raz pierwszy od 2010 r. – o 4,6 procent, do 649 mld dolarów. Stany Zjednoczone pozostały zdecydowanym liderem, wydając w 2018 r. na cele wojskowe tyle co osiem kolejnych krajów o największych wydatkach łącznie.

„Wzrost wydatków w USA był spowodowany wdrożeniem od 2017 r. nowych programów zbrojeniowych przez administrację Trumpa” – mówi dr Aude Fleurant, dyrektor programu SIPRI AMEX.

Chiny, drugi co do wielkości kraj na świecie, gdy chodzi o wydatki na zbrojenia, zwiększyły swoje wydatki wojskowe o 5,0 procent, do 250 miliardów dolarów. Był to 24. kolejny rok wzrostu chińskich wydatków wojskowych. Ich wydatki w 2018 r. były niemal 10 razy wyższe niż w 1994 r. i stanowiły 14% światowych wydatków wojskowych.

„Wzrost chińskich wydatków wojskowych podąża za ogólnym wzrostem gospodarczym kraju” – mówi Tian. – „Chiny przeznaczają 1,9% swojego PKB na wojsko każdego roku od 2013 r.”

Wydatki na cele wojskowe w Azji i Oceanii wzrastają każdego roku od 1988 r. Wydatki militarne w tym regionie w 2018 roku, wynoszące 507 mld USD, stanowiły 28% ich światowej wielkości. Dodajmy, że w roku 1988 stanowiły one zaledwie 9,0%.

W 2018 r. Indie zwiększyły wydatki wojskowe o 3,1%, do 66,5 mld USD. Wydatki wojskowe Pakistanu wzrosły o 11% (taki sam poziom wzrostu jak w 2017 r.), osiągając w 2018 roku wielkość 11,4 mld USD. Wydatki wojskowe Korei Południowej wyniosły 43,1 mld USD – wzrost o 5,1% w porównaniu do 2017 r. i najwyższy roczny wzrost od 2005 roku.

„Napięcia między krajami Azji oraz między Chinami a USA są głównymi czynnikami napędzającymi stały wzrost wydatków wojskowych w regionie” – mówi Siemon Wezeman z programu SIPRI AMEX.

Kilka krajów w Europie Środkowej i Wschodniej znacznie zwiększyło w 2018 r. swoje wydatki wojskowe. Wydatki Polski wzrosły o 8,9% w 2018 r., do 11,6 mld USD, podczas gdy wydatki Ukrainy wzrosły o 21% – do 4,8 mld USD. Wydatki Bułgarii, Łotwy, Litwy i Rumunii również wzrosły (od 18 do 24 procent).

„Wzrosty w Europie Środkowej i Wschodniej są w dużej mierze spowodowane rosnącym postrzeganiem zagrożenia ze strony Rosji” – powiedział Pieter Wezeman, starszy badacz w programie SIPRI AMEX. – „Dzieje się tak pomimo faktu, że rosyjskie wydatki wojskowe spadły w ostatnich dwóch latach.”

Rosyjskie wydatki na wojsko, wynoszące 61,4 mld USD, uplasowały ją w 2018 r. na szóstym miejscu w świecie. Jej wydatki spadły o 3,5% w porównaniu do 2017 r.

Wydatki na wojsko w Ameryce Południowej wzrosły w 2018 r. o 3,1%. Było to spowodowane głównie wzrostem wydatków brazylijskich (o 5,1%).

Wydatki wojskowe w Afryce spadły w 2018 r. o 8,4%, co jest czwartym z rzędu rocznym spadkiem od czasu szczytowego poziomu wydatków w 2014 r. Znaczne spadły zwłaszcza wydatki Algierii (–6,1%), Angoli (–18%) i Sudanu (–49%).

Wydatki wojskowe państw Bliskiego Wschodu, dla których dostępne są dane, spadły w 2018 roku o 1,9 procent.

Całkowite wydatki wojskowe wszystkich 29 członków Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego wyniosły 963 mld USD w 2018 r., co stanowiło 53% światowych wydatków.

Największy bezwzględny wzrost wydatków w 2018 r. Odnotowały Stany Zjednoczone (27,8 mld USD), a największy spadek odnotowała Arabia Saudyjska (- 4,6 mld USD).

Wydatki wojskowe w Turcji wzrosły w 2018 r. o 24%, do 19,0 mld USD, co stanowi najwyższy roczny wzrost procentowy wśród 15 krajów z największymi wydatkami wojskowymi na świecie.

Sześć z 10 krajów przeznaczających najwyższe na świecie kwoty w stosunku do PKB znajduje się na Bliskim Wschodzie. Są to: Arabia Saudyjska (8,8% PKB), Oman (8,2%), Kuwejt (5,1 procent), Liban (5,0 procent), Jordania (4,7 procent) i Izrael (4,3 procent).

/sipri.org/

Podoba Ci się to co robimy? Wesprzyj projekt Magna Polonia!