Felietony

Ponad tysiąc czołgów w Siłach Zbrojnych RP?

Podoba Ci się to co robimy? Wesprzyj projekt Magna Polonia!

Polska zamierza zakupić 250 czołgów M1A2 ABRAMS SEPv3, ale nie zastąpią one poddawanych obecnie modyfikacji czołgów T-72, jak początkowo podejrzewano. Te mają zostać zastąpione czołgami pozyskanymi w ramach programu “Wilk”. Dodajmy, że szef MON Mariusz Błaszczak zapowiedział właśnie, ić chce doprowadzić do zwiększenia stanu osobowe naszych wojsk – armii zawodowej do 250 tys. żołnierzy i WOT do 50 tysięcy żołnierzy.

Zakup Abramsów ma pozwolić na przezbrojenie w nie czterech batalionów czołgów z 18. Dywizji Zmechanizowanej, tj. z 1. Warszawskiej Brygady Pancernej oraz z 19. Lubelskiej Brygady Zmechanizowanej. Wartość całego programu który ma zostać sfinansowany (co ważne) spoza budżetu Ministerstwa Obrony Narodowej określono na 23,3 mld PLN. A co z czołgami, które obecnie są na stanie pododdziałów 18. Dywizji Zmechanizowanej?

Na wyposażeniu 1. Warszawskiej Brygady Pancernej znajdują się czołgi: Leopard 2PL, Leopard 2A5 i Leopard 2A4 (łącznie 2 bataliony), natomiast w 19. Lubelskiej Brygadzie Zmechanizowanej formowany jest nowy batalion czołgów T-72M1R (po remoncie i modyfikacji) liczący obecnie 21 egzemplarzy, a docelowo 58. Lubelska brygada ma przejąć także batalion czołgów T-72 podporządkowany aktualnie 21. Brygadzie Strzelców Podhalańskich. Początkowo sądzono, że Leopardy trafią do innych dywizji, a T-72 zostaną wycofane ze służby. Okazuje się jednak, ze zakup Abramsów nie ma zastąpić programu “Wilk”, w ramach którego zamierzano pozyskać czołgi, które zastąpią T-72 i PT-91 Twardy.

– Program “Wilk” – pozyskania nowego podstawowego czołgu dla polskiej armii – będzie kontynuowany – zapowiedział niedawno wiceszef resortu Aktywów Państwowych Zbigniew Gryglas, dodając, ze finalnie Polska będzie produkować czołgi, śmigłowce i inną broń potrzebną do odstraszania i skutecznej obrony.

– W tym miejscu należy zastanowić się nad wymaganą liczbą czołgów w SZ RP, czy obecnie posiadania liczba czołgów zapewnia skuteczną obronę terytorium Polski przy znaczącej przewadze potencjalnego agresora. Raczej nie, w czasie prac ostatniego Strategicznego Przeglądu Obronnego, który został przeprowadzony na przełomie 2016/2017 roku, symulacje wykazały, że liczba czołgów powinna być znacząco zwiększona. Zostało to potwierdzone w czasie ćwiczenia eksperymentalnego ZIMA-17 i kolejnego ZIMA-20. Wobec tego ostatnia decyzja naszych władz państwowych związana z zakupem następnych, nowoczesnych czołgów jest jak najbardziej uzasadniona – powiedział w rozmowie z portalem Defence24 gen. Bogusław Samol, wskazując, że zakup Abramsów wiąże się ze zwiększeniem liczby czołgów w Siłach Zbrojnych RP.

Obecnie w skład Sił Zbrojnych RP wchodzi 13 batalionów czołgów, które wyposażone są w cztery typy wozów, z których najnowsze to Leopardy 2A5 (2 bataliony). Do tego dochodzą Leopardy 2A4, które obecnie poddawane są modernizacji do wersji Leopard 2PL (2 bataliony), czołgi PT-91 Twardy (4 bataliony) oraz najstarsze – czołgi T-72M1 (4 bataliony). W składzie każdego batalionu znajduje się 58 czołgów. Aktualnie poszczególne bataliony czołgów rozdzielone są w taki sposób:

11 Lubuska Dywizja Kawalerii Pancernej
– 2 bataliony w 10. Brygadzie Kawalerii Pancernej ze Świętoszowa (116 czołgów Leopard 2A4);
– 2 bataliony w 34. Brygadzie Kawalerii Pancernej z Żagania (116 czołgów T-72M1);
12 Szczecińska Dywizja Zmechanizowana
– 1 batalion w 2. Brygadzie Zmechanizowanej Legionów ze Złocieńca (58 czołgów PT-91 Twardy);
16 Pomorska Dywizja Zmechanizowana
– 2 bataliony w 9. Braniewskiej Brygadzie Kawalerii Pancernej (116 czołgów PT-91 Twardy);
– 1 batalion w 15. Giżyckiej Brygadzie Zmechanizowanej (58 czołgów PT-91 Twardy);
– 1 batalion w 20. Bartoszyckiej Brygadzie Zmechanizowanej (58 czołgów T-72M1) ;
18 Dywizja Zmechanizowana
– 2 bataliony w 1. Warszawskiej Brygadzie Pancernej (102 czołgi Leopard 2A5 i 14 czołgów Leopard 2A4);
– 1 batalion w 19. Brygadzie Zmechanizowanej (58 czołgów T-72M1);
– 1 batalion w 21. Brygadzie Strzelców Podhalańskich (58 czołgów T-72M1);

Stacjonujący w Żurawicy batalion czołgów, znajdujący się aktualnie w składzie 21 Brygady Strzelców Podhalańskich, docelowo ma zostać z niej wyłączony i podporządkowany dowództwu 19 Lubelskiej Brygady Zmechanizowanej (również wchodzącej w skład 18 Dywizji Zmechanizowanej), przy czym ma to nastąpić po sformowaniu 3 Batalionu Strzelców Podhalańskich, który ma być formowany w Wojnarowej koło Nowego Sącza.

Łącznie więc w Siły Zbrojne RP mają posiadać 797 czołgów, w tym: 105 czołgów Leopard 2A5, 142 czołgi Leopard 2PL (zmodernizowane Leopardy 2A4), 232 czołgi PT-91 Twardy i do 318 zmodyfikowanych czołgów T-72M1 (dla pięciu batalionów potrzeba etatowo 290 wozów).

Są to liczby imponujące, ale – niestety – większość polskich czołgów to wozy już mocno wysłużone.

W grudniu 2015 roku MON zawarł umowę o wartości 2,4 mld PLN na modernizację 128 czołgów Leopard 2A4, pozyskanych w latach 2002-2003. W 2018 roku umowę tę aneksowano i za kwotę 306 mln PLN modernizacji poddanych zostanie także 14 czołgów tego typu pozyskanych w roku 2014.

Z kolei w lipcu 2019 roku MON zawarł umowę wartości 1,749 mld PLN brutto na remont i modyfikację w latach 2019-2025 do 318 czołgów T-72. Przewiduje ona, że poza gruntownym remontem, wszystkie wozy zostaną poddane modyfikacji w zakresie: pasywacji przyrządów celowniczych i obserwacyjno-celowniczych, wymiany środków łączności zewnętrznej i wewnętrznej na cyfrowe, wymiany gąsienic oraz dodania elementów wyposażenia ułatwiających funkcjonowanie załogi czołgu.

Użyte sformułowanie „do 318 egz.” wynika stąd, iż zamówienie gwarantowane dotyczy prac przy 230 czołgach, natomiast w przypadku pozostałych 88 egzemplarzy zdecydowano się tylko na zamówienie opcjonalne. Realizacja opcji wymaga zawarcia stosownego aneksu i znalezienia dodatkowych środków, ponad podaną kwotę 1,749 mld PLN.

Na koniec zobaczmy, jak przedstawia się struktura organizacyjna batalionu czołgów w Siłach Zbrojnych RP

• Dowództwo i sztab: grupa dowódcy, taktyczny zespół kontroli obszaru powietrznego, TOC, sztab (pion operacyjny, pion wsparcia działań)
• Kompania dowodzenia: pluton dowodzenia, pluton ochrony i regulacji ruchu, pluton rozpoznawczy, drużyna zabezpieczenia
• Kompania czołgów: 2 x załoga wozu dowodzenia, 3 x pluton czołgów (po cztery czołgi w plutonie), drużyna zabezpieczenia, grupa ewakuacyjna
• Kompania czołgów: 2 x załoga wozu dowodzenia, 3 x pluton czołgów (po cztery czołgi w plutonie), drużyna zabezpieczenia, grupa ewakuacyjna
• Kompania czołgów: 2 x załoga wozu dowodzenia, 3 x pluton czołgów (po cztery czołgi w plutonie), drużyna zabezpieczenia, grupa ewakuacyjna
• Kompania czołgów: 2 x załoga wozu dowodzenia, 3 x pluton czołgów (po cztery czołgi w plutonie), drużyna zabezpieczenia, grupa ewakuacyjna
• Kompania logistyczna: załoga wozu dowodzenia, pluton zaopatrzenia, pluton remontowy, drużyna zabezpieczenia
• Zespół zabezpieczenia medycznego: 4 x grupa ewakuacji medycznej

W batalionach czołgów wyposażonych w Leopardy nie ma zespołu zabezpieczenia medycznego, za to na szczeblu kompanii czołgów funkcjonują grupy ewakuacji medycznej.

Wojciech Kempa

Podoba Ci się to co robimy? Wesprzyj projekt Magna Polonia!