Felietony

Poszukiwanie rodzin poległych w zasadzce zorganizowanej przez UPA w 1947 roku

Podoba Ci się to co robimy? Wesprzyj projekt Magna Polonia!

W historii Polski znamy przykłady wykorzystania poświęcenia naszych przodków walczących w obronie polskiej ludności do celów politycznych. Pomimo, że tysiące polskich obrońców walczyło dla dobra niewinnych, ginących jedynie za to, że byli Polakami, bez podtekstu ideologicznego, po II wojnie światowej „polscy” politycy dopuszczali się marginalizowania danej grupy żołnierzy ze względu na swoje poglądy polityczne. Podobnie jest obecnie, kiedy „żołnierzami wyklętymi” stają się obrońcy polskiej ludności walczący po 1945 roku z bandami UPA.

Pomimo, że od zakończenia działań przeciwko nazistom Niemieckim mijały miesiące, cywilna polska ludność zamieszkująca tereny Podkarpacia i Lubelszczyzny wciąż żyła w otoczeniu wojennego piekła – mordy, gwałty na kobietach i bestialstwo wobec pojmanych jeńców było ich codziennym życiem przez zbrodniczą działalność gloryfikowanej obecnie na Ukrainie UPA. Pomimo, że w Polsce instalowany był system komunistyczny, całe społeczeństwo zdawało sobie sprawę z zagrożenia, jakie dla bezpieczeństwa i integralności Polski niosła zbrodnicza działalność UPA. Najlepszym dowodem na ten stan rzeczy są wspomnienia żołnierza NSZ-AK generała Jana Podhorskiego, który jak sam opisywał:

Latem 1946 jako znany kolegom uczestnik powstania warszawskiego uczestniczyłem w obozie dla kombatantów (…) w ramach tego koła chciałem zorganizować legię akademicką, w skład której wchodziłoby około 100 żołnierzy  i której celem miał być udział w obronie ludności wschodniej Polski przed bandami UPA.  (J. Podhorski, Wspomnienia żołnierza wyklętego, Poznań 2016, s. 100.)

Obecnie trwają powolne, ale systematyczne kroki, mające na celu zamazanie, a ostatecznie wymazanie z pamięci historycznej tych, którzy przez niezależne od nich wypadki polityczne zmuszeni byli do służby w LWP w latach 1945-1950 i skierowani do pacyfikacji działalności UPA, destabilizującej porządek na obszarze południowo-wschodnich województw Polski pojałtańskiej.

Na stronie Kresy we krwi: Bestialski mord UPA na żołnierzach WOP pod Baligrodem opublikowane zostały zdjęcia pięciu takich żołnierzy, którzy ponieśli śmierć z rąk UPA w zasadzce zorganizowanej pod Łubnem w okolicach Baligrodu na Grupę Manewrową 4 Bałtyckiej Brygady WOP 1kwietnia 1947 roku. W gronie tym znaleźli się:

– Plutonowy Władysław Henryk Bogiel,
– Szeregowy Wacław Borowski,
– Podporucznik Tadeusz Brandenburg,
– Podporucznik Józef Denko,
– Porucznik Witold Dzięgielewski.

Za wypełnienie żołnierskiego obowiązku ochrony polskiej ludności przed zwyrodnialcami z UPA do granic ofiary własnego życia żołnierze Ci zostali odznaczeni Krzyżem Walecznych (Tadeusz Brandenburg, Józef Denko, Witold Dzięgielewski) i Krzyżem V klasy orderu Virtuti Militari (Władysław Henryk Bogiel) .
Warto zaznaczyć, że wśród poległych żołnierzy polskich w tej zasadzce pozostali również zostali odznaczeni wspomnianymi orderami:

– Czyżewski Leon, st. strz., s. Leona, ur. 30. 06. 1925 r., Włocławek (Krzyż V klasy VM),
– Hałupka Kazimierz, strz., s. Wojciecha, ur. 22. 10. 1924 r., Włoszczakowice, pow. Leszno (W informacji o nominacji występuje nazwisko Chałupka -KW),
– Kinasiewicz Zygmunt, st. strz., s. Michała, ur. 16. 09. 1923 r., Włocławek (V klasy VM),
– Kowalski Franciszek, kpr., s. Józefa, ur. 10. 12. 1924 r., pow. Gniezno (Występuje pod nazwiskiem Kowalczyk – KW)
– Machowski Henryk, ppor., s. Władysława, ur. 26. 11. 1925 r. (KW),
– Mańkowski Czesław, strz., s. Konstantego, ur. 22. 11. 1925 r., Zaręby, pow. Mława (V klasy VM),
– Michałowski Teodor, por., s. Waleriana, ur. 02. 11. 1902 r., Sandomierz (KW),
– Morawski Władysław, strz., s. Władysława, ur. 09. 01. 1924 r., Czechosłowacja (KW),
– Mańkowski Kazimierz, strz. (Występuje pod nazwiskiem Mankowski Czesław, V klasy VM),
– Nowacki Antoni, strz., s. Antoniego, ur. 25. 05. 1923 r., Poznań (KW),
– Perek Antoni, st. strz., s. Jana, ur. 09. 10. 1923 r., Oborniki (KW),
– Przybyłek Bronisław, strz., s. Antoniego, ur. 1923 r., pow. Wieluń (KW),
– Przybysz Władysław, strz., s. Piotra, ur. 11. 10. 1924 r. (KW),
– Zalewski Józe, ppor., s. Bronisława, ur. 07. 08. 1923 r., Pruszków (V klasy VM) .

Obecnie trwają poszukiwania rodzin pomordowanych obrońców polskiej ludności cywilnej. Wszelkie wiadomości prosimy kierować na adres mailowy – [email protected]

Krzysztof Żabierek

Podoba Ci się to co robimy? Wesprzyj projekt Magna Polonia!