Wiadomości

Talibowie nacierają na Mazar-i Szarif, największe miasto północnego Afganistanu

Podoba Ci się to co robimy? Wesprzyj projekt Magna Polonia!

Po zdobyciu czterech stolic prowincji północnego Afganistanu, tj. miast Szebergan, Kunduz, Sar-e Pol i Talokan, Talibowie, kontynuując ofensywę, uderzyli na miasto Mazar-i Szarif, by w ten sposób ostatecznie zamknąć temat Południowego Turkiestanu.

Miasto wywodzi swoją nazwę („grób świętego”) od słynnego grobowca kalifa Ali’ego, zięcia proroka Mahometa, nad którym w XV wieku wzniesiono pokryty błękitnymi kafelkami meczet i świątynię. Tradycja afgańska głosi, że grobowiec został po raz pierwszy odkryty przez objawienie w XII wieku. Grobowiec jest czczony przez wszystkich muzułmanów, zwłaszcza szyitów.

W XII wieku Mazar-i Szarif stało się stolicą tureckiego imperium, rozciągającego się między miastem Herat a masywem Hindukuszu i po rzekę Amu-daria na północy, zniszczonego w czasie najazdu Czyngis-chana około 1220 roku.

Obecnie Mazar-i Szarif jest największym miasten w północnym Afganistanie i jednocześnie stolicą prowincji Balch, w której dominują Tadżycy, ale która licznie zamieszkała jest też przez Pasztunów i Uzbeków.

Przypomnijmy, że Afganistan podzielony jest na 34 prowincje. Mniej więcej do połowy lipca Talibowie koncentrowali się na “oczyszczaniu” z sił rządowych terenów wiejskich oraz małych miasteczek, “oszczędzając” stolice prowincji. Później przyszedł czas i na nie…

W tym momencie, poza stolicami prowincji i mniejszymi izolowanymi punktami, w rękach sił rządowych wciąż jeszcze znajdował się stosunkowo duży obszar w centralnej części kraju (na zachód od Kabulu), nieco mniejsza enklawa na północ od stolicy Afganistanu, a nadto spore fragmenty leżących na północy kraju prowincji Balch i Dżozdżan, zamieszkałe w większości przez Turków (Uzbeków i Turkmenów).

W pierwszych dniach sierpnia Talibowie przejęli już niemal pełną kontrolę nad miastem Laszkargah, stolicą prowincji Helmand, gdzie siły rządowe utrzymują się już tylko w kilku izolowanych i broniących się w okrążeniu punktach. Talibowie przejęli też kontrolę nad znacznymi częściami Heratu i Kandaharu, a także miasta Kalat (stolicą prowincji Zabol, w południowo-wschodniej części kraju). 6 sierpnia zdobyli oni Zarandż, stolicę prowincji Nimroz, w południowo-zachodniej części kraju.

***

Jak już pisaliśmy wielokrotnie, w Afganistanie mieszkają liczne społeczności tureckie – składają się na nie Uzbecy (ok. 3 milionów), Turkmeni (ok. 1 mln) i Kirgizi (kilkaset tysięcy). W północnej części Afganistanu, wzdłuż granicy z Turkmenistanem i Uzbekistanem, Turcy stanowią miejscami zdecydowaną większość ludności.

Niekwestionowanym przywódcą afgańskich Turków jest były wiceprezydent Afganistanu marsz. Abdul Raszid Dostum, który w przeszłości wykonywał różne wolty. Wcale nie jest niemożliwe, że mógłby on dogadać się z Talibami, ale na razie Talibowie zdają się nie brać tego pod uwagę. W tych okolicznościach zapowiedział on utworzenie niepodległego Południowego Turkiestanu, który miałby obejmować tereny, na których Uzbecy i Turkmeni stanowią większość ludności.

Obecnie mianowany w maju 2020 roku marszałkiem “Generał Dostum” odgrywa kluczową rolę w siłach zbrojnych podległych rządowi w Kabulu. Ich los zdaje się być jednak przesądzony. Zresztą znaczna część terytoriów zamieszkałych przez Uzbeków i Turkmenów znajduje się obecnie pod kontrolą Talibów. W połowie lipca podjęli oni natarcie na stolicę prowincji Dżozdżan i zarazem nieformalną stolicę Południowego Turkiestanu, czyli miasto Szebergan.

Talibowie nacierają na stolicę afgańskich Turków

Po początkowych sukcesach natarcie utknęło, ale 4 sierpnia zostało wznowione, przypuszczając równocześnie natarcia na stolice prowincji Sar-e Pol i Dżozdżan….

Talibowie wznowili ofensywę na północy Afganistanu

W Sar-e Pol Talibowie prowadzili natarcie na czterech kierunkach, sukcesywnie zbliżając się do centrum, miasta…

Sar-e Pol: Talibowie prowadzą natarcie na czterech kierunkach, posuwając się do centrum, miasta

Z kolei w stolicy prowincji Dżozdżan Talibowie przełamali obronę i w szybkim tempie dotarli do centrum miasta…

6 sierpnia zdobyli oni między innymi Pałac Dstuma, czym nie omieszkali się szybko pochwalić, zamieszczając w internecie szereg filmikóq:

W tym momencie tureckie milicje wciąż jeszcze broniły się w budynku władz prowincji i w komendzie policji, a także w szeregu innych obiektach, ale – jak poinformowali Talibowie – wkrótce i one zostały przez nich zdobyte. Tureckie milicje, dowodzone przez Jara Mohammada, syna marszałka Dostuma, miały wycofać się z miasta…

Wkrótce jednak stało się jasne, że te doniesienia te okazały się przedwczesne. Zarówno komenda policji, jak i siedziba władz prowincji, a także więzienie i wiele innych obiektów w mieście wciąż znajdowało się w rękach tureckich milicji. Co więcej te oddziały, które wycofały się z miasta, otrzymawszy posiłki i przegrupowawszy się, ponownie wstąpiły w bój. W rezultacie udało im się wyprzeć oddziały Talibów z centrum miasta.

Rano, 7 sierpnia Talibowie podjęli kolejne natarcie, które uwieńczone zostało powodzeniem. Oddziały syna marsz. Dostuma zmuszone zostały do wycofania się z miasta. Wspomniane uprzednio budynki bez wątpienia są obecnie w rękach Talibów, na dowód czego zamieścili oni w internecie liczne zdjęcia i filmy…

Po zdobyciu stolicy prowincji Dżozdżan Talibowie przejęli kontrolę nad centrum dystryktu Khaja Dokuh, w tejże prowincji. Żołnierze broniący tego dystryktu wycofali się.

Talibowie nie zwalniają tempa, tureckie milicje w odwrocie

Rano, 8 sierpnia Talibowie poinformowali, że walki o Sar-e-Pol zakończyły się zdobyciem przez nich całego miasta.

Już wcześniej, mianowicie 7 sierpnia Talibowie rozpoczęli natarcie na miasto Kunduz, kolejną stolicę prowincji na północy Afganistanu. 8 sierpnia, rano pojawiła się informacja, że miasto zostało przez nich zdobyte.

Równocześnie ruszyło natarcie na Talokan, stolicę prowincji Tachar.

Talibowie rozpoczęli natarcie na oblężony Talokan 8 sierpnia nad ranem. Szybko przerwali linię obrony, zmuszając siły rządowe do wycofania się do centrum miasta, gdzie próbowały one stawiać opór, walcząc w okrążeniu…

Ale i tu walki nie trwały długo. Wkrótce całe miasto znalazła się pod kontrolą mudżahedinów. Była to już piąta stolica prowincji w pełni kontrolowana przez siły Talibów.

Dodajmy, że sporej części broniących się w okrążeniu żołnierzom afgańskich sił rządowych udało się przebić przez pierścień okrążenia i wydostać w ten sposób z miasta.

Wojciech Kempa

Podoba Ci się to co robimy? Wesprzyj projekt Magna Polonia!