24 września w Wytycznie przy Kopcu Chwały odbyły się obchody 79. rocznicy bitwy pod Wytycznem. W tym roku towarzyszył im również bieg sztafetowy „Wokół Niepodległej”. Patronat honorowy nad obchodami objęli Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji Joachim Brudziński, Komendant Główny Straży Granicznej gen. bryg. SG Tomasz Praga oraz Wojewoda Lubelski Przemysław Czarnek.
Po odegraniu Hymnu Państwowego zebranych gości przywitał płk SG Jacek Sząchor Komendant Nadbużańskiego Oddziału Straży Granicznej. Na uroczystości obecni byli także parlamentarzyści, przedstawiciele władz wojewódzkich i samorządowych, przedstawiciele służb mundurowych województwa lubelskiego i służb granicznych Ukrainy oraz Białorusi, kombatanci, a także mieszkańcy okolicznych miejscowości.
Uroczystości w Wytycznie rozpoczęła Msza Święta z modlitwą ekumeniczną przy Kopcu Chwały. Po odczytaniu Apelu Poległych i okolicznościowych przemówieniach, delegacje złożyły wieńce na grobach poległych żołnierzy. Oprawę wydarzenia zapewniła Orkiestra Reprezentacyjna Straży Granicznej z Nowego Sącza.
Uroczystościom w Wytycznie towarzyszył w tym roku także bieg sztafetowy „Wokół Niepodległej”, upamiętniający 100-lecie odzyskania Niepodległości przez Polskę. Podczas trwających uroczystości prowadzący sztafetę płk SG Tomasz Zybiński Zastępca Komendanta Nadbużańskiego Oddziału SG zapalił okolicznościowy znicz, upamiętniający ostatnią bitwę żołnierzy KOP. W odcinku honorowym biegu uczestniczyli funkcjonariusze i pracownicy Nadbużańskiego Oddziału SG, funkcjonariusze Policji, Straży Pożarnej, młodzież szkolna i harcerze.
Na terenie Nadbużańskiego Oddziału SG przejęto sztafetę 23 września o godz. 22.54, na odcinku Placówki SG w Janowe Podlaskim. Sztafeta zostanie przekazana 25 września około godz. 16.00 do Bieszczadzkiego Oddziału SG w miejscowości Siedliska. Długość sztafety odcinka Nadbużańskiego Oddziału SG to 369 km.
***
Oddziały Korpusu Ochrony Pogranicza zgrupowane po walkach z Armią Czerwoną na Polesiu i Wołyniu przeszły Bug i stanęły na odpoczynek w rejonie Kosynia na północ od Chełma. 30 września grupa KOP podjęła dalszy marsz w kierunku Parczewa, aby tam dołączyć do Samodzielnej Grupy Operacyjnej “Polesie” gen. Kleeberga. Przy próbie przekroczenia szosy Włodawa-Lublin w miejscowości Wytyczno doszło jednak do walki z oddziałami pancernymi Armii Czerwonej nacierającymi od strony Włodawy.
1 października rozpoczął walkę ze zgrupowaniem 253 pułk strzelecki z 45 DS. Wzmocniony czołgami i artylerią pułk uderzył wzdłuż szosy na zachodnią część Wytyczna. Zgrupowanie przyjęło walkę. batalion KOP „Bereźne” ubezpieczał grupę od północnego wschodu z kierunku Włodawy i od wschodu z kierunku Sobiboru. Zajął obronę nad Włodawką na odcinku od Suchawy w kierunku na południowy zachód, ubezpieczając się placówką w rejonie północnej części Dubeczna. Batalion „Rokitno” zajmował obronę w zachodniej części Wytyczna, frontem na południe. batalion „Sarny” był rozwinięty na wschód od Wólki Wytyckiej frontem na południe. Bateria armat 75 mm stanowiska ogniowe w lesie koło Wólki Wytyckiej, a tabory i szwadron kawalerii KOP w lesie na północ od Lipniaka.
W walkach poniósł ciężkie straty batalion „Rokitno”. batalion musiał się też wycofać z części miasta. W tym przypadku batalion „Polesie” otrzymał zadanie uderzyć na skrzydło nacierającego nieprzyjaciela. Zmęczeni żołnierze, mimo prób poderwania go do ataku przez dowodzącego batalionem ppłk. Dyszkiewicza oraz ppłk. Jurę, nie ruszyli do natarcia, a poszczególne grupy żołnierzy batalionu poddawały się.
Dowódca pułku „Sarny” ocenił, że nie utrzyma pozycji zajmowanych przez bataliony „Rokitno” i „Sarny”. W tej sytuacji gen. Orlik-Rückemann zdecydował, że o 12:00 zgrupowanie zakończy walkę i oderwie się od nieprzyjaciela w kierunku na lasy koło Sosnowicy, sztab przejdzie do lasów na południe od Parczewa. Batalion Bereżne wycofał się w kierunku północnego wschodu i w mocno uszczuplonym składzie dołączył do SGO Polesie.
Po całodziennych walkach dowódca grupy KOP rozkazał odwrót i rozwiązał grupę[4]. Oddziały drobnymi grupami przedostały się do lasów i rozpoczęły walkę konspiracyjną.
Po walkach pod Wytycznem nieprzyjaciel w sposób bestialski obszedł się z rannymi. Rozstrzelano także kilku żołnierzy wziętych do niewoli, a około 300 wziętych do niewoli żołnierzy zaginęło bez śladu.
/strazgraniczna.pl/
Wspieraj niezależne wydawnictwo:
Podoba Ci się to co robimy? Wesprzyj projekt Magna Polonia!
