Pierwsza próba budowy w Wiedniu pomnika Jana III Sobieskiego miała miejsce już rok po odsieczy wiedeńskiej, w 1684 roku. Obecna próba jest już trzynastą.

Kamień węgielny pod budowę monumentu został wmurowany sześć lat temu, w 330. rocznicę bitwy. Rok temu pomnik, który został odlany w Gliwicach, miał trafić do stolicy Austrii i tam stanąć na przygotowanym już cokole na wzgórzu Kah­lenberg, skąd król Polski dowodził w zwycięskiej potyczce z armią Imperium Osmańskiego.

Można żartobliwie powiedzieć, że teraz Wiedeń nie jest miastem, któremu coś zagraża, i Sobieski nie jest mile widziany – mówi RMF FM Piotr Zapart, inicjator projektu i przewodniczący Komitetu Budowy Pomnika Króla Jana III Sobieskiego w Wiedniu, członek Bractwa Kurkowego w Krakowie.

A przecież wszystkie zgody mieliśmy, była piękna współpraca z magistratem Wiednia, jak również Krakowa, było podpisane porozumienie między prezydentem miasta Krakowa Jackiem Majchrowskim a burmistrzem (Wiednia) Michaelem Häuplem – opowiada naszemu dziennikarzowi Markowi Balawajdrowi.

Problem pojawił się, gdy w austriackiej stolicy zmienił się burmistrz. 11 lipca byliśmy z prezydentem Jackiem Majchrowskim zaproszeni na spotkanie z nowym burmistrzem Michaelem Ludwigiem. I tam nam oznajmiono, że powołana nowa komisja stwierdziła, że pomnik nie spełnia walorów artystycznych, jest archaiczny i z uwagi na to Wiedeń cofa zgodę – relacjonuje Piotr Zapart.Piotr Zapart zaznacza, że Komitet Budowy Pomnika Króla Jana III Sobieskiego w Wiedniu nie składa broni i wciąż walczy, by monument polskiego króla na Kah­lenbergu jednak stanął.

Piszemy listy do burmistrza, żeby zweryfikowali swoją decyzję. (…) Powołaliśmy też komitet międzynarodowy, w którego skład wchodzą przedstawiciele kilku krajów, m.in. Węgier, Słowacji, Czech, Ukrainy czy Białorusi.

Zanim jednak rzeźba, której twórcą jest prof. Czesław Dźwigaj, stanie w Wiedniu, można obejrzeć go w Krakowie przez kilka dni.

Monument Jana III Sobieskiego waży około 4 ton, ma 3 metry wysokości i prawie 8 metrów długości.

To Sobieski z buławą w ręku w trakcie natarcia. Za nim są husarzy – symboliczne skrzydła, a pod kopytami: pokonana armia osmańska – opisuje Piotr Zapart.

Łączny koszt pomnika to około 1,2 mln zł. Środki na sfinansowanie postumentu pochodzą od firm i osób prywatnych. Bardzo mocno pomógł nam pan premier Mateusz Morawiecki, który włączył się w budowę tego pomnika i przyjął honorowe członkostwo Komitetu Budowy – dodaje Zapart.

Jednocześnie podkreśla, że inicjatorzy projektu nie rozważali w przeszłości i nie rozważają obecnie lokalizacji innej niż – jak najbardziej dla króla godny – wiedeński Kahlenberg.